Προπόνηση σε υψόμετρο και διατροφή

Η προπόνηση σε υψόμετρο γίνεται όλο και πιο δημοφιλής τα τελευταία χρόνια. Όταν λέμε άσκηση σε υψόμετρο εννοούμε απο την απλή πεζοπορία μέχρι και άκρως ανταγωνιστικούς αγώνες υψηλής αντοχής-σε αυτή περιλαμβάνονται επίσης και ομαδικά αθλήματα. Αυτή η τακτική πιστεύεται ότι είναι επωφελής για την αθλητική απόδοση, ιδιαίτερα όταν ο αθλητής διαμένει σε υψόμετρο ενώ αγωνίζεται στο επίπεδο της θάλασσας (ακολουθεί δηλαδή την τακτική "live high train low"). 

Χαρακτηριστικά προπόνησης σε υψόμετρο

• Χαμηλή ατμοσφαιρική πίεση
• Μειωμένη συγκέντρωση οξυγόνου στην ατμόσφαιρα
• Ακραίες θερμοκρασίες (είτε υψηλές είτε χαμηλές)
• Αυξημένη υπεριώδης ακτινοβολία

Ο κάθε οργανισμός αντιδρά διαφορετικά σε καθεμιά απο αυτές τις συνθήκες για να κάνει τις απαραίτητες προσαρμογές. 

Προσοχή : Εάν ο αθλητής (σε κάποια αγωνίσματα όπως η ποδηλαδία βουνού ή ο ορεινός μαραθώνιος) κάνει απότομη ανάβαση (ανέβει δηλαδή αρκετά μέτρα σε σύντομο χρονικό διάστημα) υπάρχει ο κίνδυνος να βιώσει τη λεγόμενη "οξεία ασθένεια του βουνού" και να έχει τα εξής συμπτώματα : πονοκέφαλο, ανορεξία, ναυτία και τάση για εμετό, αδυναμία, αίσθημα εξάντλησης, δύσπνοια, ταχυκαρδία κ.α. σοβαρότερες παρενέργειες, οπότε χρήζει προσεκτικής παρακολούθησης και ιατρικής εξέτασης, σε κάποιες περιπτώσεις.

Διατροφικά ζητήματα που προκύπτουν 

1. Απώλεια σωματικού βάρους. Έχει παρατηρηθεί ότι αθλητές που εκτίθενται σε μεγάλο υψόμετρο έχουν μειωμένη όρεξη και αυξημένο μεταβολισμό, οπότε δεν προσλαμβάνουν αρκετές θερμίδες για τις ανάγκες τους και χάνουν κιλά (κυρίως μυϊκή μάζα)
2. Κίνδυνος αφυδάτωσης. Προκύπτει κυρίως λόγω μειωμένης πρόσληψης υγρών
3. Έλλειψη σιδήρου. Όταν ο αθλητής βρίσκεται σε υψόμετρο αυξάνεται η ερυθροποίηση, η παραγωγή δηλαδή ερυθρών κυττάρων του αίματος, διαδικασία για την οποία είναι αναγκαίος ο σίδηρος. Οπότε χρειάζεται αυξημένη πρόσληψη σιδήρου απο τη διατροφή και αν χρειαστεί κάποιο συμπλήρωμα, μπορεί να ληφθεί για ορισμένο διάστημα

Πρακτικές συμβουλές 

• H καθημερινή διατροφή του αθλητή που διαμένει σε υψόμετρο πρέπει να είναι πλούσια σε υδατάνθρακες (60% των συνολικών ημερήσιων θερμίδων). Η πρόσληψη υδατανθράκων σε συνθήκες υποξίας αυξάνει την παροχή οξυγόνου στους ιστούς ενώ υδατάνθρακες είναι απολύτως απαραίτητοι σε χαμηλές θερμοκρασίες. Εξάλλου έχουν το πλεονέκτημα ότι δε χρειάζονται οξυγόνο (όπως τα λιπαρά) για να παρέχουν άμεσα ενέργεια στους μύες.
• Χρειάζεται υψηλή ενεργειακή πρόσληψη (πολλές θερμίδες ημερησίως) για να
  
  καλυφθούν οι ανάγκες. Επειδή συνήθως η όρεξη των αθλητών στο υψόμετρο είναι μειωμένη και δεν υπάρχει εύκολη πρόσβαση στα κατάλληλα τρόφιμα συστήνεται να υπάρχει προετοιμασία και προμήθεια τροφίμων πριν την έλευση στο βουνό. Για να καλύψει καλύτερα τις ανάγκες του ο αθλητής καλό είναι να τρώει συχνά γεύματα, 3 κύρια και 3-4 ενδιάμεσα σνακ, που μπορεί να είναι απλοί υδατάνθρακες (φρούτα, χυμοί, μπάρες, gel) ή αθλητικά ποτά. 
• Ελέξτε την κατάσταση σιδήρου πριν επιχειρήσετε να μείνετε σε υψόμετρο, καθώς θα πρέπει να βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα. Εάν όχι, αυξήστε την πρόσληψη διαιτητικού σιδήρου και πάρτε, αν χρειάζεται, σίδηρο σε συμπλήρωμα.
• Βιταμίνες και μέταλλα δεν είναι απαραίτητα, εφ' όσον έχετε μια διατροφή που να περιλαμβάνει όλες τις ομάδες των τροφίμων.
• Σιγουρευτείτε ότι θα έχετε πρόσβαση σε επαρκή ποσότητα υγρών-υπολογίστε τουλάχιστον 2 λίτρα υγρών/ημέρα αφού τόσο περίπου είναι οι απώλειες, οπότε 2 επιπλέον λίτρα/ημέρα θα χρειαστούν οπωσδήποτε για επαρκή ενυδάτωση (ειδικά εάν οι θερμοκρασίες είναι υψηλές). Για να αποφύγετε να παγώσουν τα υγρά, σε ψυχρό περιβάλλον, κρατήστε τα υγρά μπουκαλάκια κοντά στο σώμα σας κατά τη διάρκεια του αγώνα και αποθηκεύστε τα υπόλοιπα σε σχετικά θερμό περιβάλλον κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Σε κάθε περίπτωση πάντως συστήνεται να φτάσετε στο τόπο διαμονής σας αρκετές ημέρες πριν τον αγώνα, προκειμένου να εγκλιματιστεί το δυνατόν καλύτερα ο οργανισμός σας και να προσαρμοστεί ευκολότερα στς διαφορετικές συνθήκες για να αποφευχθούν οι δυσάρεστες επιπτώσεις λόγω αλλαγής κλίματος. 

Αθανασία Κακλαμάνου

Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc

Βιβλιογραφία

Khodaee M., Grothe HL., et al. Athletes at High Altitude. Sports Health 2016;8(2):126-132

Michalczyk M., Czuba M., et al. Dietary Recommendations for Cyclists during Altitude Training. Nutrients 2016;8:377

Chapman RF., Stickford JL., Levine BD. Altitude training considerations for the winter sport athlete.Exp Physiol 95;3:411-421

Συνέχεια...

Αναιμία στα παιδιά : αίτια, πρόληψη, θεραπεία

Ένα παγκόσμιο πρόβλημα...

Η αναιμία είναι απο τα συνηθέστερα προβλήματα υγείας που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι ειδικοί και αφορά παιδιά και εφήβους σε όλο τον κόσμο, ιδιαίτερα σε εκείνα τα παιδιά που ζουν σε αναπτυσσόμενες χώρες.Συνήθως εμφανίζεται σε βρέφη, παιδιά 3-6 ετών και σε εφήβους 11-17 ετών.

Αναιμία εμφανίζεται στις περισσότερες περιπτώσεις όταν η πρόσληψη σιδήρου είναι ανεπαρκής οπότε η αναιμία χαρακτηριζεται σιδηροπενική. Η αναιμία λόγω έλλειψης σιδήρου αναπτύσσεται σταδιακά, αρχικά εξαντλούνται οι αποθήκες σιδήρου (χαμηλά επίπεδα φερριτίνης) κι αργότερα εμφανίζεται αναιμία, χαμηλά επίπεδα δηλαδή αιμοσφαιρίνης στο αίμα.

Ποιά παιδιά βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο ;

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει να γίνεται εξέταση για αναιμία μόλις συμπληρωθεί το πρώτο έτος στα παιδιά. Όμως, όταν υπάρχουν περιπτώσεις όπου το παιδί δεν τρέφεται καλά, δεν έχει ομαλή ανάπτυξη, εάν έχει γεννηθεί πρόωρα, εάν προσβάλλεται συχνά απο λοιμώξεις, εάν πάσχει απο μια ασθένεια και εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό ο έλεγχος για αναιμία θα πρέπει να γίνεται σε κάθε ηλικία, ακόμα και πριν τον πρώτο χρόνο ζωής του παιδιού.

Αιτίες αναιμίας στα παιδιά και στους εφήβους

Οι συνηθέστερες αιτίες σιδηροπενικής αναιμίας στα παιδιά είναι η ανεπαρκής πρόσληψη σιδήρου σε συνδυασμό με την ταχεία ανάπτυξη, το χαμηλό βάρος γέννησης και οι απώλειες σιδήρου απο το γαστρεντερικό σωλήνα λόγω υπερβολικής κατανάλωσης αγελαδινού γάλακτος. 

Στην εφηβική ηλικία οι κύριες αιτίες εμφάνισης αναιμίας είναι η μειωμένη διαιτητική πρόσληψη σιδήρου και οι ακατάλληλες διατροφικές συνήθειες γενικότερα, η λήψη φαρμάκων ή άλλων ουσιών που παρεμποδίζουν την απορρόφηση σιδήρου, η περίσσεια κιλών (υπέρβαρο ή παχυσαρκία), η έντονη αθλητική δραστηριότητα, απώλεια αίματος λόγω τραυματισμών, η εμμηναρχή στα κορίτσια, η παρουσία κάποιας πάθησης οξείας ή χρόνιας.

Προληπτικά μέτρα

Η πρόληψη για να αποφευχθεί η εμφάνιση αναιμίας σε βρέφη θα πρέπει να ξεκινά στην εγκυμοσύνη, ούτως ώστε να εξασφαλίζεται ότι η μέλλουσα μητέρα λαμβάνει τον αναγκαίο σίδηρο. 

Σε πρόωρα βρέφη που σιτίζονται αποκλειστικά απο μητρικό γάλα συστήνεται να λαμβάνουν συμπληρωματικά σίδηρο μέχρι και τη συμπλήρωση 12 μηνών. Αλλά ακόμα και σε βρέφη που έχουν γεννηθεί κανονικά και θηλάζουν προτείνεται η λήψη σιδήρου μετά τον 4ο μήνα και μέχρι να εισαχθούν τροφές πλούσιες σε σίδηρο. Βρέφη που σιτίζονται με γάλα εμπορίου σηνήθως καλύπτουν τις ανάγκες τους, αφού το γάλα αυτό είναι συνήθως εμπλουτισμένο.

Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας χρειάζεται να λαμβάνουν τρόφιμα πλούσια σε σίδηρο αλλά και επαρκή ποσότητα βιταμίνης C, που είναι απολύτως απαραίτητη για την απορρόφηση του σιδήρου.  
Προσοχή : δε θα πρέπει τα παιδιά να τρέφονται με υπερβολικές ποσότητες γάλακτος, όχι πάνω απο τις συστάσεις, γιατί το ασβέστιο του γάλακτος ανταγωνίζεται το σίδηρο και ως εκ τούτου όσο περισσότερο γάλα τόσο λιγότερος σίδηρος θα βρίσκεται στον οργανσιμό του παιδιού.

Θεραπευτική αντιμετώπιση αναιμίας

Οι βασικές αρχές στη θεραπεία της σιδηροπενικής αναιμίας στηρίζονται σε 4 σημεία :

1) Διατροφική εκπαίδευση για τη βελτίωση της ποιότητας της δίαιτας

2) Συμπληρωματική χορήγηση σιδήρου, όπου κριθεί απαραίτητο

3) Διάγνωση των αιτίων και περιορισμός αυτών

4) Έλεγχος των λοιμώξεων και των παθήσεων που προδιαθέτουν στην εμφάνιση αναιμίας

Αθανασία Κακλαμάνου

Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc

 

Βιβλιογραφία 

• Wang M. Iron Deficiency and Other Types of Anemia in Infants and Children. Am Fam Physician 2016;93(4):270-278
• Ozdemir N. Iron deficiency anemia from diagnosis to treatment on children. Turk Ped Ars 2015;50:11-9
• Cairo RS., Silva LR., et al. Iron deficiency anemia in adolescents;a literature review. Nutr Hosp 2014;29(6):1240-1249 

Συνέχεια...

Κέικ ολικής με μέλι

Το κέικ είναι αγαπημένο, κλασικό γλυκό. Αυτή εδώ η συνταγή δεν περιέχει τα 2 βασικά υλικά που πρέπει να αποφεύγουμε για να προστατέψουμε την υγεία μας, βούτυρο και ζάχαρη. Κατά τ' άλλα είναι πολύ γευστικό και αφράτο, ενώ φτιάχνεται γρήγορα κι εύκολα.

Προσοχή! Επειδή δεν έχει ανθυγιεινά υλικά δε σημαίνει ότι μπορούμε να τρώμε απεριόριστες ποσότητες-οι θερμίδες του δε διαφέρουν απο ένα κλασικό κέϊκ!

Υλικά

                           200γρ. ελαιόλαδο

                                   2 αβγά

                               200γρ. μέλι* 
                               1-2 βανίλιες 

                          50ml γάλα φρέσκο

                     ξύσμα απο 1 πορτοκάλι 

                200γρ. αλεύρι ολικής άλεσης

                      100γρ. αλεύρι φαρίνα

                 1 κουταλάκι baking powder

Εκτέλεση :

Βάζετε στον κάδο του μίξερ το ελαιόλαδο, τα αβγά, το μέλι, τη βανίλια, το γάλα και το ξύσμα και χτυπάτε (με το εργαλείο "φτερό") για 2-3 λεπτά. Προσθέτετε το αλεύρι ολικής, τη φαρίνα και το baking (κοσκινισμένα καλύτερα), χαμηλώνετε την ταχύτητα και συνεχίζετε το χτύπημα για 2-3 λεπτά. Βοηθάτε με μια σπάτουλα ζαχαροπλαστικής να ανακατευτεί καλά το μίγμα. 

Μεταφέρετε το μίγμα σε μια καλά λαδωμένη κι αλευρωμένη φόρμα για κέϊκ (μακρόστενη ή μικρή στρογγυλή).

Ψήνετε σε προθερμασμένο φούρνο στους 160 βαθμούς για 30-35 λεπτά, ανάλογα το φούρνο. Για να βεβαιωθείτε ότι είναι έτοιμο βυθίστε ένα μαχαίρι στο κέντρο του κέϊκ (μετά τα 35 λεπτά), εάν βγει καθαρό τότε είναι έτοιμο.

* Προτιμήστε μέλι απο άνθη, ταιριάζει καλύτερα σε γλυκά επειδή έχει ήπια γεύση και άρωμα. 

(Η συνταγή είναι απο το alevri.com με μικρές αλλαγές)

Συνέχεια...

Πετιμέζι : ο "μαύρος χρυσός" της κουζίνας !

Τι είναι το πετιμέζι 

Το πετιμέζι είναι εκείνο το σκουρόχρωμο κολλώδες υγρό που προέρχεται απο το βράσιμο του μούστου, πριν αρχίσει η ζύμωση. Έχει υφή σιροπιού και είναι ένα φυσικό γλυκαντικό, χωρίς συντηρητικά, χρωστικές και ζάχαρη. Η γεύση του είναι μεν γλυκιά αλλά στο τέλος αφήνει στο στόμα μια ελαφριά αίσθηση πικράδας. 

Θρεπτική αξία-ιδιότητες

Στην ουσία πρόκειται για μια συμπυκνωμένη μορφή των σταφυλιών οπότε το πετιμέζι  διατηρεί τα περισσότερα απο τα ωφέλιμα συστατικά του φθινοπωρινού αυτού φρούτου. 

Είναι πλούσιο σε ενέργεια καθώς στα 100 γραμμάρια αποδίδει περίπου 300 θερμίδες. Το πετιμέζι αποτελεί πολύ καλή πηγή ασβεστίου και σιδήρου, γι αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμο σε άτομα με αυξημένες ανάγκες σε αυτά τα στοιχεία, όπως είναι οι γυναίκες στην εγκυμοσύνη, τα μικρά παιδιά και οι αυστηρά χορτοφάγοι (vegan). Επίσης περιέχει αρκετές βιταμίνες (κυρίως συμπλέγματος Β), μέταλλα και ιχνοστοιχεία (φώσφορο, κάλιο, μαγνήσιο). Ακόμα, το πετιμέζι είναι πηγή αντιοξειδωτικών οπότε μπορεί να συμβάλλει στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και να περιορίσει τη φλεγμονή. Ταυτόχρονα η τακτική κατανάλωσή του συμβάλλει στην αντιγήρανση, στη βελτίωση των οστών και στην πρόληψη της αναιμίας.

Οι υδατάνθρακες που περιέχονται στο πετιμέζι προσδίδουν άμεσα ενέργεια ενώ εάν αυτό καταναλωθεί μαζί με πρωτεϊνούχα τρόφιμα, δεν επηρεάζει σημαντικά το ζάχαρο του αίματος.

Είναι ένα προϊόν που μπορεί να διατηρηθεί για αρκετό καιρό, όταν έχει παρασκευαστεί με τον κατάλληλο τρόπο. 

Πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί

Το πετιμέζι στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν μαζί με το μέλι στην παρασκευή γλυκισμάτων, ενώ στη σύγχρονη εποχή δυστυχώς αυτό το πολύ ωφέλιμο τρόφιμο έχει παραγκωνιστεί κι έχει αντικατασταθεί απο τη ζάχαρη.

Μπορεί να χρησιμοποιηθεί αντί της ζάχαρης σε γλυκά, σε ροφήματα (τσάι, καφές), μπορεί να προστεθεί σε smoothies αλλά και σα σιρόπι πάνω απο το γιαούρτι ή να καταναλωθεί μαζί με τυρί ! 

Επίσης μπορείτε να προσθέσετε πετιμέζι στις διάφορες μαρινάδες ή στα dressing για τις σαλάτες σας. Δοκιμάστε να περιχύσετε πετιμέζι πάνω απο ψιλοκομμένα φρούτα και ξηρούς καρπούς και θα έχετε ένα πολύ υγιεινό όσο και  γευστικό επιδόρπιο...

Αθανασία Κακλαμάνου

Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc 

Συνέχεια...

Λιπαρά διατροφής και χοληστερίνη : πώς σχετίζονται

Η επίδραση του διαιτητικού λίπους  (των λιπαρών δηλαδή που εισέρχονται στον οργανισμό μας μέσω της τροφής) στη χοληστερίνη του αίματος είναι κάτι που έχει μελετηθεί εκτενώς τα τελευταία χρόνια. Αντικείμενο ερευνών έχει γίνει τόσο η ποσότητα του λίπους που καταναλώνουμε όσο και η ποιότητα αυτού. 

Τα προηγούμενα χρόνια δίνονταν κυρίως έμφαση στην ποσότητα του λίπους και οι οδηγίες επικεντρώνονταν στο να μειωθούν συνολικά τα λιπαρά που θα πρέπει να τρώει ένα άτομο όταν παρουσιάζει υψηλή χοληστερίνη. 

Οι πρόσφατες συστάσεις αφορούν στην ποιότητα του λίπους στη διατροφή μας. Αυτό συμβαίνει επειδή οι ερευνητές έχουν πλέον καταλήξει ότι δεν έχει σημασία τόσο η συνολική ποσότητα του λίπους που τρώμε αλλά η ποιότητα αυτού του λίπους, δηλαδή έχει σημασία απο πού προέρχεται αυτό το λίπος, απο ποιές τροφές.

Πιο αναλυτικά, είναι καλά τεκμηριωμένο ότι τα κορεσμένα λιπαρά είναι εκείνα που ευθύνονται για την αυξημένη χοληστερίνη και το ίδιο ισχύει και για τα "trans" λιπαρά. Πλήθος σχετικών μελετών επιβεβαιώνουν ότι όταν το άτομο καταναλώνει κρέας πλούσιο σε λίπος, αλλαντικά, γαλακτοκομικά πλήρη σε λιπαρά, τηγανιτά φαγητά, επεξεργασμένα σνακ και γλυκίσματα του εμπορίου, αυξάνεται η χοληστερίνη στο αίμα του. 

Αντίθετα, όταν κάποιος επιλέγει κατά κύριο λόγο στη διατροφή του να βρίσκονται τα μονοακόρεστα και τα πολυακόρεστα λιπαρά (ελαιόλαδο, λιπαρά ψάρια, ξηροί καρποί, σπόροι όπως το σουσάμι, ο λιναρόσπορος κ.α.) δεν επηρεάζεται αρνητικά η χοληστερίνη του. 

Μέσα απο αρκετές μελέτες έχει επίσης φανεί η ευεργετική επίδραση των μονοακόρεστων και πολυακόρεστων λιπαρών τόσο στη μείωση της "LDL" ("κακή χοληστερίνη") όσο και στην αύξηση της "καλής χοληστερίνης" ("HDL"), ανεξάρτητα εάν τα συγκεκριμένα λιπαρά καταναλώνονται σε μεγάλη ποσότητα. 

Επίσης, η διαιτητική χοληστερίνη δε φαίνεται τελικά να επηρεάζει σημαντικά τη χοληστερίνη στο αίμα. Δηλαδή, εάν κάποιος τρώει τρόφιμα πλούσια σε χοληστερίνη (αβγό, θαλασσινά κ.α.) δε θα αυξηθεί ουσιαστικά η χοληστερίνη στο αίμα του, όπως πιστεύονταν ευρέως μέχρι και πρόσφατα. 

Αθανασία Κακλαμάνου

Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc

Αναφορές

Schwab U., Lauritzen L., et al. Effecto of the amount and type of dietary fat on cardiometabolic risk factors and risk of developing type 2 diabetes, cardiovascular diseases, and cancer : a systematic review. Food and Nutrition Research 2014;58:25145

Berger S., Raman G., et al. Dietary cholesterol and cardiovascular disease:a sytematic review and meta-analysis. Am J Clin Nutr 2015 doi:10.3945/ajcn.114.100305.

Συνέχεια...

Επιτρέπεται η δίαιτα στα παιδιά ;

Τα τελευταία χρόνια η παιδική παχυσαρκία αυξάνεται συνεχώς σε παγκόσμιο επίπεδο και φυσικά η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση. Μάλιστα η υπερβολική συσσώρευση λίπους (όπως ορίζεται η παχυσακία) εμφανίζεται όλο και συχνότερα στα μικρά παιδιά (ηλικίας κάτω των 5 ετών) και αυτό είναι κάτι που ανησυχεί ιδιαίτερα τους ειδικούς. 

Οι αρνητικές επιπτώσεις είναι πολλές και σοβαρές (διαβάστε αναλυτικά εδώ) και όσο η παχυσαρκία στα παιδιά δεν αντιμετωπίζεται τόσο θα εξελίσσονται τα σχετικά προβλήματα και θα προκύπτουν συνεχώς νέα... 

Το βασικό ερώτημα, εφ όσον έχει διαπιστωθεί ότι το παιδί είναι υπέρβαρο ή παχύσαρκο, είναι το πώς θα αντιμετωπιστεί η παχυσαρκία-μπορεί το μικρό παιδί να κάνει δίαιτα, στην κλασική μορφή της, όπως αυτή των ενηλίκων ;

Ναί ή όχι στη δίαιτα ;

Αφού προηγηθεί μια λεπτομερής εξέταση του παιδιού, με λήψη ιατρικού ιστορικού, εξετάσεις αίματος κλπ) και γίνουν οι απαραίτητες μετρήσεις (ύψος, βάρος κ.α.) τότε γίνεται η εκτίμηση απο τον ειδικό και λαμβάνεται απόφαση για το ποιά θα πρέπει να είναι η αντιμετώπιση. 

Τρείς είναι βασικά οι παράγοντες που καθορίζουν εάν ή όχι θα ακολουθήσει το παιδί κάποια δίαιτα : α) η ηλικία του , β) ο βαθμός παχυσαρκίας και γ) η παρουσία συνοδών παθήσεων, ως αποτέλεσμα των επιπλέον κιλών.

Σε γενικές γραμμές, όσο μικρότερο είναι το παιδί και όσο σοβαρότερη είναι η παχυσαρκία τόσο μεγαλύτερη είναι η ανάγκη για παρέμβαση. Σε κάθε περίπτωση, εάν υπάρχουν επιπλοκές που απορρέουν απο το σωματικό βάρος (αναπνευστικά ή/και ορθοπεδικά προβλήματα, αυξημένο ζάχαρο ή πίεση ή χοληστερίνη κ.α.) τότε η ένταξη σε ένα πρόγραμμα διατροφής κρίνεται αναγκαία εώς και επείγουσα, ανάλογα την έκταση των προβλημάτων υγείας. 

Αν ναι, τι δίαιτα θα πρέπει να ακολουθήσει το παιδί ;

Το πρόγραμμα διατροφής που προτείνεται να ακολουθήσει ένα παχύσαρκο παιδί, δεν είναι (στις περισσότερες περιπτώσεις) όπως αυτό που έχουν οι περισσότεροι στο νου τους ως η "κλασική δίαιτα", με συγκεκριμένα φαγητά σε συγκεκριμένες ώρες, με πολλούς περιορισμούς και αποκλεισμούς ολόκληρων ομάδων τροφίμων. 

Σε γενικές γραμμές συστήνεται το παιδί, να παρακολουθείται απο έναν διατροφολόγο ή μια ομάδα ειδικών σε σοβαρού τύπου παχυσαρκία (γιατρός, διατροφολόγος, ψυχολόγος) και να εκπαιδεύεται πάνω σε θέματα υγιεινής διατροφής, για να κάνει πιο σωστές επιλογές, που θα οδηγήσουν σταδιακά σε βελτίωση του βάρους του. Αυτές οι συναντήσεις συστήνεται να είναι τακτικές και να περιλαμβάνουν και μαθήματα με τη μορφή παιχνιδιού κάποιες φορές, για να είναι πιο κατανοητές και πιο ελκυστικές για τα παιδιά, ιδιαίτερα τα μικρότερα σε ηλικία.
Υπάρχουν, φυσικά, και οι περιπτώσεις εκείνες όπου θα χρειαστεί να δωθούν πιο λετπομερείς οδηγίες-συστάσεις και ίσως και κάποιο συγκεκριμένο πρόγραμμα γευμάτων, ημερήσιο ή εβδομαδιαίο. 

Όπως και να χει, η παρέμβαση που θα σχεδιαστεί θα πρέπει να γίνει με σεβασμό στις ιδιαιτερότητες κάθε παιδιού και να λαμβάνει υπ 'όψιν τα χαρακτηριστικά του, γι αυτό είναι απαραίτητο να είναι εξατομικευμένη.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι η συμμετοχή των γονιών στο πρόγραμμα, ειδικά όταν το παιδί είναι μικρότερο των 10 ετών, είναι όχι μόνο απαραίτητη αλλά καθοριστική για την επιτυχία του προγράμματος. Τελικά, τις προτεινόμενες αλλαγές στον τρόπο διατροφής του παιδιού οφείλει να υιοθετήσει και η υπόλοιπη οικογένεια, μόνο τότε θα υπάρξει πραγματικό όφελος. 

Αθανασία Κακλαμάνου

Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc

Πηγή : Kumar S., Kelly A.S. Review of Childhood Obesity : From Epidemiology, Etiology, and Comorbidities to Clinical Assessment and Treatment. Mayo Clin Proc 2017;92:(2):251-265


 

 

Συνέχεια...