Λιπαρά διατροφής και χοληστερίνη : πώς σχετίζονται

Η επίδραση του διαιτητικού λίπους  (των λιπαρών δηλαδή που εισέρχονται στον οργανισμό μας μέσω της τροφής) στη χοληστερίνη του αίματος είναι κάτι που έχει μελετηθεί εκτενώς τα τελευταία χρόνια. Αντικείμενο ερευνών έχει γίνει τόσο η ποσότητα του λίπους που καταναλώνουμε όσο και η ποιότητα αυτού. 

Τα προηγούμενα χρόνια δίνονταν κυρίως έμφαση στην ποσότητα του λίπους και οι οδηγίες επικεντρώνονταν στο να μειωθούν συνολικά τα λιπαρά που θα πρέπει να τρώει ένα άτομο όταν παρουσιάζει υψηλή χοληστερίνη. 

Οι πρόσφατες συστάσεις αφορούν στην ποιότητα του λίπους στη διατροφή μας. Αυτό συμβαίνει επειδή οι ερευνητές έχουν πλέον καταλήξει ότι δεν έχει σημασία τόσο η συνολική ποσότητα του λίπους που τρώμε αλλά η ποιότητα αυτού του λίπους, δηλαδή έχει σημασία απο πού προέρχεται αυτό το λίπος, απο ποιές τροφές.

Πιο αναλυτικά, είναι καλά τεκμηριωμένο ότι τα κορεσμένα λιπαρά είναι εκείνα που ευθύνονται για την αυξημένη χοληστερίνη και το ίδιο ισχύει και για τα "trans" λιπαρά. Πλήθος σχετικών μελετών επιβεβαιώνουν ότι όταν το άτομο καταναλώνει κρέας πλούσιο σε λίπος, αλλαντικά, γαλακτοκομικά πλήρη σε λιπαρά, τηγανιτά φαγητά, επεξεργασμένα σνακ και γλυκίσματα του εμπορίου, αυξάνεται η χοληστερίνη στο αίμα του. 

Αντίθετα, όταν κάποιος επιλέγει κατά κύριο λόγο στη διατροφή του να βρίσκονται τα μονοακόρεστα και τα πολυακόρεστα λιπαρά (ελαιόλαδο, λιπαρά ψάρια, ξηροί καρποί, σπόροι όπως το σουσάμι, ο λιναρόσπορος κ.α.) δεν επηρεάζεται αρνητικά η χοληστερίνη του. 

Μέσα απο αρκετές μελέτες έχει επίσης φανεί η ευεργετική επίδραση των μονοακόρεστων και πολυακόρεστων λιπαρών τόσο στη μείωση της "LDL" ("κακή χοληστερίνη") όσο και στην αύξηση της "καλής χοληστερίνης" ("HDL"), ανεξάρτητα εάν τα συγκεκριμένα λιπαρά καταναλώνονται σε μεγάλη ποσότητα. 

Επίσης, η διαιτητική χοληστερίνη δε φαίνεται τελικά να επηρεάζει σημαντικά τη χοληστερίνη στο αίμα. Δηλαδή, εάν κάποιος τρώει τρόφιμα πλούσια σε χοληστερίνη (αβγό, θαλασσινά κ.α.) δε θα αυξηθεί ουσιαστικά η χοληστερίνη στο αίμα του, όπως πιστεύονταν ευρέως μέχρι και πρόσφατα. 

Αθανασία Κακλαμάνου

Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc

Αναφορές

Schwab U., Lauritzen L., et al. Effecto of the amount and type of dietary fat on cardiometabolic risk factors and risk of developing type 2 diabetes, cardiovascular diseases, and cancer : a systematic review. Food and Nutrition Research 2014;58:25145

Berger S., Raman G., et al. Dietary cholesterol and cardiovascular disease:a sytematic review and meta-analysis. Am J Clin Nutr 2015 doi:10.3945/ajcn.114.100305.