Έχω υψηλά τριγλυκερίδια…τι δίαιτα ν’ ακολουθήσω ;

Τα τριγλυκερίδια είναι ένας τύπος λιπιδίων του αίματος. Μαζί με τη χοληστερίνη αποτελούν σημαντικό δείκτη καλής λειτουργίας της καρδιάς. Όταν οι τιμές των τριγλυκεριδίων στο αίμα είναι ανεβασμένες (υπερτριγλυκεριδαιμία) ο κίνδυνος για την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων αυξάνεται σημαντικά. Στις περιπτώσεις σοβαρής υπερτριγλυκεριδαιμίας η πιθανότητα εμφάνισης παγκρεατίτιδας είναι πολύ αυξημένη.  

Τα τριγλυκερίδια θα πρέπει να μετρώνται στο αίμα μετά απο 12ωρη νηστεία. Φυσιολογικές θεωρούνται τιμές κάτω απο 150mg/dl. Τιμές τριγλυκεριδίων μεταξύ 150-199mg/dl θεωρούνται οριακά αυξημένες, τιμές μεταξύ 200-499mg/dl αυξημένες ενώ όταν ξεπεραστεί το όριο των 500mg/dl η υπερτριγλυκεριδαιμία θεωρείται μετρίου εώς σοβαρού βαθμού. Τέλος, συγκεντρώσεις τριγλυκεριδίων στο αίμα που ξεπερνούν τα 1000mg/dl ή τα 2000mg/dl (πολύ σοβαρή και εξαιρετικά σοβαρή υπερτριγλυκεριδαιμία) απαιτούν επείγουσα ιατρική παρέμβαση. 

Το πρώτο βήμα σε περιπτώσεις ήπιας και μέτριας αύξησης τριγλυκεριδιών είναι η αλλαγή κάποιων διατροφικών συνηθειών. Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι η τροποποίηση της δίαιτας συμβάλλει καθοριστικά στη μείωση των τριγλυκεριδίων και μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο επιπλοκών. Για να πετύχετε μείωση των λιπιδίων αυτών στο αίμα

Αποφύγετε :

1. Τη ζάχαρη και τα παράγωγά της. Η ζάχαρη δεν περιέχεται μόνο στα γλυκά αλλά και σε πολλά επεξεργασμένα τρόφιμα, όπως τα δημητριακά, οι συμπυκνωμένοι χυμοί, οι έτοιμες σάλτσες (κέτσαπ, κρέμες με ξύδι κ.α.), τα επιδόρπια γιαουρτιού και πολλά άλλα. Για να είστε σίγουροι ότι ένα προϊόν δεν περιέχει ζάχαρη ελέγξτε την ετικέτα του τροφίμου.
2. Τα αναψυκτικά και τα ροφήματα καφέ με πρόσθετα, όπως σιρόπι, σαντιγύ, μπισκότο, σοκολάτα κλπ.
3. Τους απλούς, επεξεργασμένους υδατάνθρακες. Περιορίστε την κατανάλωση λευκού αλευριού, ζυμαρικών και ρυζιού και ελαττώστε τις μεγάλες ποσότητες πατάτας και λευκού ψωμιού στα γεύματά σας. Επίσης περιορίστε τα φρούτα στη διατροφή σας, καθώς περιέχουν και αυτά απλά ζάχαρα, 2-3 φρούτα την ημέρα είναι αρκετά.
4. Τα "κακά" λιπαρά των τροφίμων, δηλαδή τα κορεσμένα και τα trans λιπαρά. Κορεσμένα λιπαρά περιέχονται σε ζωικής προέλευσης τρόφιμα, κυρίως στο κρέας και στα γαλακτοκομικά ενώ trans λιπαρά υπάρχουν στα περισσότερα τυποποιημένα τρόφιμα (μπισκότα, κρουασάν, τσιπς, salad dressings κ.α.), στα τηγανιτά φαγητά και σε κάποιες μαργαρίνες ή άλλα μαγειρικά λίπη.
5. Το αλκοόλ. Η αυξημένη πρόσληψη αλκοόλ οδηγεί σε αυξημένη σύνθεση τριγλυκεριδίων στο ήπαρ και απελευθέρωση αυτών στην κυκλοφορία, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η συγκέντρωσή τους στο αίμα. 

Προτιμήστε :

1. Τρόφιμα με τη λιγότερη δυνατή επεξεργασία, δημητριακά ολικής άλεσης,φρέσκα λαχανικά, ξηρούς καρπούς.
2. Τον καφέ, το τσάι και τα ροφήματα βοτάνων χωρίς προσθήκη ζάχαρης.
3. Τα τρόφιμα ολικής άλεσης και γενικά προϊόντα με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες. Προτιμήστε άπαχη πρωτεϊνη όπως είναι τα κοτόπουλο, το ψάρι, τα όσπρια. Αντικαταστήστε τα πλήρη σε λίπος γαλακτοκομικά με τα αντίστοιχα ημιαποβουτυρωμένα.
4. Το ελαιόλαδο, ως βασική λιπαρή ύλη στο μαγείρεμα και στις σαλάτες.
5. Τρόφιμα πλούσια σε ω 3 λιπαρά οξέα (λιπαρά ψάρια, καρύδια, λιναρόσπορος). Πλήθος μελετών δείχνουν ότι η κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε ω 3 έχει σημαντική επίδραση στη μείωση των τριγλυκεριδίων του αίματος. 
   

Πρέπει να τονιστεί ότι ιδιαίτερη σημασία για το άτομο με αυξημένα τριγλυκερίδια έχει να διατηρεί το σωματικό του βάρος στα φυσιολογικά επίπεδα. Και αυτό γιατί εάν προσλαμβάνει κάποιος περισσότερες θερμίδες απο αυτές που χρειάζεται, ο οργανισμός τις μετατρέπει σε λίπος με τη μορφή των τριγλυκεριδίων. Επομένως, εάν είστε υπέρβαρος ή παχύσαρκος, ελαττώστε το σωματικό σας βάρος. Έστω και μια μικρή σχετικά μείωση στο βάρος σώματος θα έχει αξιοσημείωτη διαφορά στα επίπεδα των τριγλυκερδίων στο αίμα. 

Πολύ σημαντικό ρόλο στη μείωση των τριγλυκεριδίων παίζει και η άσκηση, η οποία έχει το ίδιο θετικό αποτέλεσμα είτε είναι συνεχόμενη είτε γίνεται με διαλείμματα μέσα στην ημέρα.

Αθανασία Κακλαμάνου

Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc

   

Βιβλιογραφία :

• Berglund L., Brunzell D. J., Goldberg C. A., et al. Evaluation and Treatment of Hypertriglyceridemia : An Endocrine Society Clinical Practice Guideline. J Clin Endocrinol Metab. 2012;97(9):2969-2989
• Tannock L., Bhat a. Risk Assessement and Guidelines fot the Management og High Triglycerides. 2015. Bookshelf (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26561705)
• Kris-Etherton M. P., Fleming A. J. Emerging Nutrition Science on Fatty Acids and Cardiovascular Disease:Nutritionists' Perspectives. Adv Nutr 2015;6:326S-337S
• Maehre K. H., Jensen J. I., et al. ω-3 Fatty Acids and Cardiovascular Diseases: Effects, Mechanisms and Dietary Relevance. Int. J. Mol. Sci. 2015;16:22636-22661