Το φθινόπωρο είναι, μεταξύ άλλων, και η εποχή της κολοκύθας. Είναι η εποχή αυτού του πολύ νόστιμου και ταυτόχρονα θρεπτικού λαχανικού. Συνήθως η κολοκύθα είναι στρογγυλή και πορτοκαλί, αν και το χρώμα, το σχήμα και το μέγεθος μπορεί να διαφέρουν, ανάλογα την ποικιλία.
Η κολοκύθα είναι στην ουσία φρούτο, αφού περιέχει σπόρους αλλά απο διατροφικής άποψης κατηγοριοποιείται στα λαχανικά. Ανήκει στην ίδια οικογένεια με τα αγγούρια και τα πεπόνια.
Απο τα πιο σημαντικά μέρη της κολοκύθας είναι ο σπόροι της, πλούσιοι σε πρωτεϊνη και χαμηλή σε λιπαρά. Tο δεύτερο πιο σημαντικό μέρος είναι η σάρκα της-όταν δεν έχει ωριμάσει πολύ μαγειρεύεται ως λαχανικό ενώ όταν είναι πολύ ώριμη χρησιμοποιείτε στην παρασκευή γλυκών αλλά και ροφημάτων, ακόμα και αλκοολούχων ποτών.
Θρεπτική σύσταση
Η κολοκύθα είναι ένα λαχανικό πολύ χαμηλό σε ενεργειακό περιεχόμενο, καθώς 1 φλυτζάνι μαγειρεμένης κολοκύθας αποδίδει μόνο 50 θερμίδες. Σε αυτή την ποσότητα περιέχονται επίσης 12 γραμμάρια υδατανθράκων, 2 γραμμάρια πρωτεϊνών και 3 γραμμάρια φυτικών ινών. Περιέχει επίσης αρκετές βιταμίνες (Κ, C, E, A) και ιχνοστοιχεία (κάλιο, χαλκό, μαγνήσιο, λίγο σίδηρο). Είναι ιδιαίτερα υψηλή σε β-καροτένιο ένα πολύ ισχυρό αντιοξειδωτικό, το οποίο μετατρέπεται στο σώμα μας σε βιταμίνη Α.
Ιδιότητες-οφέλη στην υγεία
Η κολοκύθα, όπως δείχνουν σχετικές μελέτες, έχει αντιοξειδωτικές, αντιδιαβητικές και δυνητικά αντικαρκινικές ιδιότητες. Ειδικότερα:
- Ενισχύει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Τα συστατικά που περιέχονται στην κολοκύθα έχουν τη δυνατότητα να διεγείρουν το σχηματισμό των λευκών αιμοσφαιρίων, την πρώτη "γραμμή άμυνας" του οργανισμού σε κάθε "εισβολέα"
- Διατηρούν την όρασή μας σε καλή κατάσταση. Με την υψηλή περιεκτικότητα σε β καροτένιο, λουτεϊνη και ζεαξανθίνη η κολοκύθα όταν καταναλώνεται συχνά προστατεύει απο τις εκφυλιστικές παθήσεις του αμφιβληστροειδούς (ωχρά κηλίδα, καταρράκτης κ.α.)
- Όταν η διατροφή μας περιλαμβάνει κολοκυθόσπορους μειώνεται η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του στομάχου, του εντέρου, του μαστού και των πνευμόνων. Τα καροτενοειδή που περιέχονται στην κολοκύθα φαίνεται να προστατεύουν απο την εμφάνιση καρκίνου του προστάτη
- Η κατανάλωση κολοκύθας συμβάλλει στην καλή λειτουργία της καρδιάς. Με την περιεκτικότητα της σε φυτικές ίνες, βιταμίνη C και κάλιο μπορεί να ελαττώσει την αρτηριακή πίεση και να μειώσει τα επίπεδα χοληστερίνης.
- Τα αντιοξειδωτικά που περιέχει οι κολοκύθα και οι φαινολικές ενώσεις είναι δυνατό να μειώσουν το οξειδωτικό στρες και να βελτιώσουν έτσι την υγεία των αγγείων, συμβάλλοντας στην καλύτερη ρύθμιση χρόνιων ασθενειών και παθήσεων (διαβήτης, νευρολογικές παθήσεις, αυτοάνοσα νοσήματα)
Υπάρχουν αρκετοί τρόποι για να εντάξετε την κολοκύθα στη διατροφή σας. Μπορείτε να την καταναλώσετε ψητή μαζί με άλλα λαχανικά, να την κάνετε πουρέ ή σούπα. Η κολοκύθα μπαίνει σε πίτες και δίνει ένα πολύ γευστικό γλυκό αποτέλεσμα. Επίσης, η κολοκύθα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε γλυκά-δοκιμάστε κέικ και μπισκότα με κολοκύθα, θα εκπλαγείτε απο τη νοστιμιά τους ενώ είναι κι ένας τρόπος να φάνε τα παιδιά λαχανικά.
Αθανασία Κακλαμάνου
Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc
Βιβλιογραφία
Saavedra MJ., Aires A., et al. Evaluation of the potential of squash pumpkin by-products (seeds and shell) as sources of antioxidant and bioactive compounds. J Food Sci Technol 2015;52(2):1008-1015
Yadav M., Jain S., et al. Medicinal and biological potential of pumpkin:an updated review Nutrition Research Reviews 2010;23:184-190
organicfacts.net