Τρίτη 5 Νοεμβρίου 2019

Διαβάζοντας μια διατροφική ετικέτα...

Η διατροφική ετικέτα αποτελεί την "ταυτότητα" του τροφίμου κι έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να βοηθήσει τους καταναλωτές να επιλέγουν το καλύτερο τρόφιμο που θα συμβάλλει στη βελτίωση της υγείας τους. Η ετικέτα ενός τροφίμου περιλαμβάνει αρκετές πληροφορίες για το τρόφιμο:τα συστατικά, την ποιότητα, τις μερίδες, το ποσοστό κάλυψης των ημερήσιων αναγκών αλλά σε αρκετές περιπτώσεις και τον τρόπο παραγωγής-επεξεργασίας-συντήρησης του συγκεκριμένου τροφίμου.

Μελέτες δείχνουν ότι οι καταναλωτές δεν κατανοούν πλήρως όλες τις πληροφορίες μιας διατροφικής ετικέτας αλλά μόνο κάποια βασικά της σημεία. Κάποιοι μάλιστα δε δείχνουν κανένα ενδιαφέρον ώστε να αναλύσουν τα δεδομένα που διαβάζουν, που η αλήθεια είναι ότι είναι αρκετά δυσνόητα (ειδικά για όσους δεν έχουν πολλές γνώσεις διατροφής). 

Διαβάζοντας την ετικέτα..

Το μυστικό είναι να γνωρίζετε το τί αναζητάτε σε ένα τρόφιμο..Απο κει και πέρα κοιτάζοντας κάποια απαραίτητα στοιχεία στην ετικέτα θα κάνετε και την κατάλληλη επιλογή.

Τα πιο σημαντικά στοιχεία σε μια διατροφική ετικέτα είναι:

  • Οι θερμίδες. Είναι η πληροφορία που ενημερώνει για το πόσο "παχυντικό" είναι ένα τρόφιμο. Εστιάστε στις θερμίδες ανά μερίδα κι όχι ανά 100 γραμμάρια τροφίμου. 
  • Τα λιπαρά. Όλα τα λιπαρά παρέχουν 9 θερμίδες/γραμμάριο, όμως έχει σημασία η ποιότητα των λιπαρών. Επιλέξτε τρόφιμα που αναγράφουν μεγαλύτερη αναλογία πολυακόρεστων και μονο ακόρεστων λιπαρών και μικρή ποσότητα κορεσμένων. Αποφύγετε τρόφιμα, στα οποία αναφέρει η ετικέτα ότι περιέχονται τρανς λιπαρά. Τα τρανς λιπαρά αναφέρονται σε κάποιες ετικέτες και ως "υδρογονωμένα" ή "μερικώς υδρογονωμένα" λιπαρά.
  • Η ζάχαρη. Εκτός του ότι είναι άκρως ανθυγιεινή προσθέτει κι αρκετές θερμίδες στο τρόφιμο. Επιλέξτε προϊόν με λιγότερο απο 5 γραμμάρια ζάχαρη/μερίδα. Προσέξτε ιδιαίτερα επειδή σε πολλά τρόφιμα η ζάχαρη αναφέρεται με άλλα ονόματα όπως "σιρόπι καλαμποκιού","δεξτρόζη", "ιμβερτοποιημένο ζάχαρο" κ.α. 
  • Το αλάτι. Επειδή η πρόσληψη αλατιού δε θα πρέπει να ξεπερνάει το 1 κουταλάκι/ημέρα για τους υγιείς και το 1/2 κουταλάκι για όσους έχουν προβλήματα υγείας (κυρίως υπέρταση) επιλέξτε τρόφιμα με χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο. Προτιμήστε τρόφιμα με τη λιγότερο δυνατή επεξεργασία.
  • Οι φυτικές ίνες. Η σύσταση είναι να προσλαμβάνονται 25 γραμμάρια φυτικών ινών την ημέρα. Για να θεωρηθεί ένα τρόφιμο πλούσιο σε φυτικές ίνες θα πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον 5 γραμμάρια ινών/μερίδα προϊόντος. 
  • Το ποσοστό κάλυψης των αναγκών. Είναι μια πληροφορία που σχετίζεται με την ποιότητα ενός τροφίμου. Όσο μεγαλύτερο ποσοστό αναγκών καλύπτει ένα τρόφιμο (σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία αναφέρεται συνήθως) τόσο πιο θρεπτικό είναι. 
Η λίστα με τα συστατικά..

Οι εταιρείες παραγωγής είναι υποχρεωμένοι να αναφέρουν τα συστατικά που περιέχονται στο τρόφιμο κατά σειρά βάρους. Αυτό σημαίνει ότι το συστατικό που αναφέρεται πρώτο είναι το βασικό συστατικό του τροφίμου. Κατά συνέπεια αυτό που αναφέρεται τελευταίο στη λίστα συστατικών περιέχεται στο τρόφιμο στη μικρότερη ποσότητα, σε σχέση με τα υπόλοιπα. Αποφύγετε τρόφιμα που έχουν ως πρώτο ή δεύτερο συστατικό τη ζάχαρη. Επίσης να γνωρίζετε ότι όσο λιγότερα συστατικά περιέχει ένα τρόφιμο τόσο λιγότερο επεξεργασμένο είναι, οπότε είναι μια καλή επιλογή.

Οι διατροφικοί ισχυρισμοί..

Εκτός απο τα ανωτέρω πολλά προϊόντα αναφέρουν διάφορους διατροφικούς ισχυρισμούς πάνω στη συσκευασία, όπως "υγιεινό τρόφιμο" ή "χωρίς ζάχαρη" ή "με λίγες θερμίδες" ή "δεν περιέχει χοληστερόλη". Όλοι αυτοί οι ισχυρισμοί περισσότερο διαφημιστικό σκοπό έχουν παρά στοχεύουν στην ουσία. Αναφέροντας με μεγάλα γράμματα κάτι απο τα ανωτέρω επιθυμούν να "τραβήξουν" πιο εύκολα το βλέμμα και να αυξήσουν τις πιθανότητες να αγοράσετε το τρόφιμο. 
Συμβουλευτείτε ούτως ή άλλως τη διατροφική ετικέτα επειδή σε αρκετές περιπτώσεις οι ισχυρισμοί αυτοί μπορεί να είναι και παραπλανητικοί.



Αθανασία Κακλαμάνου
Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc



Βιβλιογραφία


Soederberg LM., Cassady DL. The Effects of Nutrition Knowledge on Food Label Use:A Review of the Literature. Appetite 2015;92:207-216

Viola GC., et al. Are food labels effective s a means of health prevention? Journal of Public Health Prevention 2016;5:768

Goyal R., Deshmukh N. Food label reading:Read before you eat. Journal of Education and Health Prevention 2018;7:56

webmd.com "how to read a food label"






0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.