Η έγκαιρη παρέμβαση για να αποφευχθεί η εμφάνιση του διαβήτη είτε να καθυστερήσει πολύ η εξέλιξή του έχει τεράστια σημασία για τα άτομα που βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο και για το γενικότερο πληθυσμό γενικότερα. Ο διαβήτης είναι το αποτέλεσμα γενετικών παραγόντων που αλληλεπιδρούν με παράγοντες του τρόπου ζωής. Έτσι αν παρέμβουμε σε αυτά τα χαρακτηριστικά του τρόπου ζωής μπορούμε να ελαττώσουμε σημαντικά την πιθανότητα να εμφανιστεί ο διαβήτης.
Ποιοί κινδυνεύουν περισσότερο;
- Άτομα με οικογενειακό ιστορικό διαβήτη
- Όσοι είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι
- Όσοι κάνουν καθιστική ζωή
- Εκείνοι που έχουν άλλους παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά (υπέρταση, αυξημένα λιπίδια, μεγάλη περίμετρο μέσης)
- Τα άτομα με ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου
- Οι γυναίκες που εμφάνισαν διαβήτη κύησης
Η πρόληψη απευθύνεται τόσο στα άτομα με αυξημένο κίνδυνο όσο και σε εκείνους που θεωρητικά έχουν μικρότερες πιθανότητες να εμφανίσουν διαβήτη.
Για εκείνους που παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο θα πρέπει :
- Να μειωθεί το σωματικό βάρος. Η απώλεια θα πρέπει να είναι ήπια και να στοχεύει σε μόνιμες αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες. Ακόμα και μια μικρή απώλεια βάρους (5-10% του αρχικού) που θα διατηρηθεί μακροχρόνια μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη.
- Να αλλάξει η ποιότητα της διατροφής τους. Οι πιο σημαντικές αλλαγές είναι η μείωση των κορεσμένων λιπαρών, η μείωση των απλών υδατανθράκων και η αύξηση των φυτικών ινών.
- Η αύξηση της φυσικής δραστηριότητας είναι εξαιρετικά σημαντική για πολλούς λόγους. Αρχικά είναι απαραίτητη για να διατηρηθεί ένα υγιές βάρος, αυξάνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη και μειώνει τα λιπίδια στο αίμα. 'Επειτα μειώνει την πίεση, αυξάνει τη μυική μάζα, βελτιώνει τη λειτουργία της καρδιάς και κατά συνέπεια ελαττώνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη. Ο στόχος είναι 30 λεπτά άσκησης ήπιας έντασης (περπάτημα, ποδήλατο, κολύμπι, χορός) τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας. Είναι χαρακτηριστικό ότι το τακτικό περπάτημα μειώνει τις πιθανότητες εμφάνισης διαβήτη κατά 35-40%, όπως δείχνουν οι μελέτες.
Αθανασία Κακλαμάνου
Διατρoφολόγος-Διαιτολόγος, MSc
Πηγή: Alberti KGM, et al. International Diabetes Federation :a consensus on Type 2 diabetes prevention. Diabet Med 2007;(24):451-463