Τα μανιτάρια είναι από τα τρόφιμα που καταναλώνονται από την αρχαιότητα. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι τα μανιτάρια παρείχαν την αναγκαία δύναμη στους πολεμιστές για τη μάχη ενώ οι Ρωμαίοι τα θεωρούσαν ως τροφή των Θεών. Οι Κινέζοι εδώ και αιώνες χαρακτηρίζουν τα μανιτάρια ως ελιξήριο ζωής και τα καταναλώνουν σε μεγάλες ποσότητες.
Άλλωστε η Κίνα είναι η χώρα με την μεγαλύτερη παραγωγή μανιταριών σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο τα άγρια μανιτάρια γίνονται ολοένα και πιο σημαντικά για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις μοναδικές ιδιότητές τους, στις οποίες η σύγχρονη έρευνα έχει εστιάσει το ενδιαφέρον της.
Εκτιμάται ότι έχουν αναγνωρισθεί περίπου 2000 είδη εδώδιμων μανιταριών, παρ όλα ταύτα μόνο 25 απο αυτά καταναλώνονται συχνότερα στην καθημερινή μας διατροφή.
Θρεπτική αξία μανιταριών
Η μεγάλη διατροφική αξία των μανιταριών οφείλεται στην υψηλή τους περιεκτικότητα σε πρωτεϊνη (45%), σε φυτικές ίνες, βιταμίνες και ανόργανα συστατικά (ασβέστιο, κάλιο, μαγνήσιο, σίδηρο και ψευδάργυρο). Η συνολική περιεκτικότητά τους σε λιπαρά είναι πολύ χαμηλή και γι αυτό έχουν λίγες θερμίδες ενώ δεν περιέχουν καθόλου χοληστερίνη.
Η υψηλή περιεκτικότητά τους σε πρωτεϊνη τα καθιστά σημαντική τροφή για τους χορτοφάγους, αφού περιλαμβάνουν όλα τα απαραίτητα αμινοξέα οπότε μπορούν να αντικαταστήσουν το κρέας επάξια.
Σημαντικά συστατικά των μανιταριών είναι οι πολυφαινόλες. οι λεκτίνες, οι β γλυκάνες και το σελήνιο. Η χαμηλή τους περιεκτικότητα σε νάτριο τα κάνει ιδανική τροφή για όσους αποφεύγουν το αλάτι
Οι "μαγικές" ιδιότητες
Τα μανιτάρια έχουν αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, ενισχύοντας τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Επίσης έχουν χρησιμοποιηθεί στην εναλλακτική ιατρική ως αντιβακτηριδιακοί-αντιαλλεργικοί και αντϊικοί παράγοντες αλλά και ως τρόφιμο με υποχοληστερολαιμική δράση.
Μελέτες έχουν δείξει ότι τα μανιτάρια είναι ωφέλιμα στο διαβήτη και στην υπέρταση ενώ συμβάλλουν στην απώλεια σωματικού βάρους. Προστατεύουν την υγεία της καρδιάς και του πεπτικού συστήματος με την υψηλή τους περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες.
Άλλες μελέτες δείχνουν ευεργετική επίδραση σε ασθένειες του νευρικού συστήματος (νόσος Parkinson και νόσος Alzheimer).
Στα μανιτάρια έχουν αποδοθεί αντικαρκινικές ιδιότητες αφού κάποιες μελέτες έχουν δείξει ενδιαφέροντα στοιχεία όσον αφορά τη μείωση πιθανότητας εμφάνισης καρκίνου αλλά και μεταστάσεων σε καρκινοπαθείς, με συχνή κατανάλωση μανιταριών.
Τα μανιτάρια έχουν αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, ενισχύοντας τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Επίσης έχουν χρησιμοποιηθεί στην εναλλακτική ιατρική ως αντιβακτηριδιακοί-αντιαλλεργικοί και αντϊικοί παράγοντες αλλά και ως τρόφιμο με υποχοληστερολαιμική δράση.
Μελέτες έχουν δείξει ότι τα μανιτάρια είναι ωφέλιμα στο διαβήτη και στην υπέρταση ενώ συμβάλλουν στην απώλεια σωματικού βάρους. Προστατεύουν την υγεία της καρδιάς και του πεπτικού συστήματος με την υψηλή τους περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες.
Άλλες μελέτες δείχνουν ευεργετική επίδραση σε ασθένειες του νευρικού συστήματος (νόσος Parkinson και νόσος Alzheimer).
Στα μανιτάρια έχουν αποδοθεί αντικαρκινικές ιδιότητες αφού κάποιες μελέτες έχουν δείξει ενδιαφέροντα στοιχεία όσον αφορά τη μείωση πιθανότητας εμφάνισης καρκίνου αλλά και μεταστάσεων σε καρκινοπαθείς, με συχνή κατανάλωση μανιταριών.
Πώς να τα καταναλώσετε
Τα μανιτάρια με τη χαρακτηριστική γεύση "umami" αφήνουν μια ήπια όσο κι ευχάριστη αίσθηση στο στόμα, ειδικά όταν συνδυάζονται με άλλα τρόφιμα, που είναι δύσκολο να περιγραφεί. Αυτή τους η ιδιότητα τα κάνει ιδανικά για προσθήκη σε ένα πλήθος φαγητών, στα οποία προσδίδουν αυξημένη υγρασία, γεμάτη γεύση, ιδιαίτερη νοστιμιά και μεγάλη θρεπτική αξία.
Έτσι, τα μανιτάρια μπορούν να προστεθούν σε σάλτσες και ζωμούς, σε πίτες, σάντουιτς, στην πίτσα, στα ζυμαρικά ή στο ρύζι δίνοντας ιδιαίτερα εύγεστα πιάτα. Επίσης μπορούν να συνοδεύσουν ιδανικά ψητό ή βραστό κρέας και κοτόπουλο αλλά και να καταναλωθούν μόνα τους ψητά ή σωταρισμένα σε λίγο ελαιόλαδο, ως σαλάτα ή συνοδευτικό ενός κύριου γεύματος.
Feeney MJ., et al. Mushrooms-Biologically Distinct and Nutritionally Unique. Nutrition Today 2014;49(6)
Valverde ME., et al. Edible Mushrooms:Improving Human Health and Promoting Quality Life. Inter J Microbiology 2015 ID:376387
Jayachandran M, et al. A Critical Review on Health Promoting Benefits of Edible Mushrooms through Gut Microbiota. Int J Mol Sci 2017;18:1934
Τα μανιτάρια με τη χαρακτηριστική γεύση "umami" αφήνουν μια ήπια όσο κι ευχάριστη αίσθηση στο στόμα, ειδικά όταν συνδυάζονται με άλλα τρόφιμα, που είναι δύσκολο να περιγραφεί. Αυτή τους η ιδιότητα τα κάνει ιδανικά για προσθήκη σε ένα πλήθος φαγητών, στα οποία προσδίδουν αυξημένη υγρασία, γεμάτη γεύση, ιδιαίτερη νοστιμιά και μεγάλη θρεπτική αξία.
Έτσι, τα μανιτάρια μπορούν να προστεθούν σε σάλτσες και ζωμούς, σε πίτες, σάντουιτς, στην πίτσα, στα ζυμαρικά ή στο ρύζι δίνοντας ιδιαίτερα εύγεστα πιάτα. Επίσης μπορούν να συνοδεύσουν ιδανικά ψητό ή βραστό κρέας και κοτόπουλο αλλά και να καταναλωθούν μόνα τους ψητά ή σωταρισμένα σε λίγο ελαιόλαδο, ως σαλάτα ή συνοδευτικό ενός κύριου γεύματος.
Αθανασία Κακλαμάνου
Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc
Βιβλιογραφία
Feeney MJ., et al. Mushrooms-Biologically Distinct and Nutritionally Unique. Nutrition Today 2014;49(6)
Valverde ME., et al. Edible Mushrooms:Improving Human Health and Promoting Quality Life. Inter J Microbiology 2015 ID:376387
Jayachandran M, et al. A Critical Review on Health Promoting Benefits of Edible Mushrooms through Gut Microbiota. Int J Mol Sci 2017;18:1934
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.