Πώς η διατροφή συμβάλλει στη μακροζωία;

Η εξέλιξη της επιστήμης έχει βοηθήσει στο να αυξηθεί σημαντικά το προσδόκιμο επιβίωσης τα τελευταία χρόνια. Όμως αυτά τα επιπλέον χρόνια που ζούν οι άνθρωποι στην εποχή μας συχνά συνοδεύονται απο χρόνιες ασθένειες που επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα ζωής τους.  Οπότε το ζητούμενο πλέον είναι μεν το πώς θα επιμηκυνθεί η ζωή μας αλλά και με υγιή τρόπο, απουσία δηλαδή των συμπτωμάτων κάποιας πάθησης ή νοσήματος.

Οι σχετικές επιστημονικές μελέτες έχουν προσδιορίσει κάποια συστατικά της διατροφής αλλά και διατροφικά πρότυπα, που θα μας κάνουν να νιώθουμε ζωντανοί, γεμάτοι ενέργεια, ανεξάρτητα με το ποιά είναι η πραγματική μας ηλικία.

Περιορισμός των θερμίδων

Το να τρώμε λιγότερες θερμίδες καθημερινά, χωρίς ωστόσο να υποσιτιζόμαστε, μπορεί να συμβάλλει στη μείωση των παραγόντων κινδύνου για εμφάνιση σοβαρών ασθενειών. Μια μεγάλη μελέτη έδειξε ότι τα άτομα που μείωσαν κατά 20% τις ημερήσιες θερμίδες που κατανάλωναν σε ένα χρόνο είδαν σημαντική μείωση των λιπιδίων, της πίεσης του αίματος, δεικτών φλεγμονής και παραγόντων που προδιαθέτουν τα κύτταρα σε πρόωρο θάνατο. 

Ελάττωση των πρωτεϊνών

Μειώνοντας τις θερμίδες που προσλαμβάνουμε καθημερινά το πιο σημαντικό είναι να μειώσουμε το ποσοστό των πρωτεϊνών, παρά των υπολοίπων θρεπτικών συστατικών (υδατάνθρακες και λιπαρά). 

Πολύ σημαντική επίδραση στη μακροζωία έχει και το είδος της πρωτεϊνης-δηλαδή η πρωτεϊνη απο φυτικά τρόφιμα είναι προτιμότερη σε σχέση με τη ζωική πρωτεϊνη. Ειδικά η κατανάλωση κόκκινου κι επεξεργασμένου κρέατος (αλλαντικά) πρέπει να περιοριστεί σε 1-2 φορές το μήνα επειδή αυξάνει πολύ τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη, καρδιαγγειακών νοσημάτων και διαφόρων μορφών καρκίνου.

Μεσογειακή δίαιτα

Όσο πιο πολύ πλησιάζουν οι διατροφικές συνήθειες κάποιου στη Μεσογειακή δίαιτα, τόσο μεγαλύτερες πιθανότητες έχει να μην εμφανίσει καρδιαγγειακά νοσήματα, διαβήτη, άνοια, καρκίνο και θνησιμότητα απο άλλες αιτίες. Μια μεγάλη έρευνα σε 541.000 άτομα που παρακολουθούνταν επί 12 χρόνια κατέδειξε ότι ο κίνδυνος πρόωρου θανάτου αλλά κι εμφάνισης σοβαρών κι απειλητικών ασθενειών μειώνονταν απο 7 εώς και 52% σ εκείνους που υιοθέτησαν τη Μεσογειακή δίαιτα. Η συγκεκριμένη διατροφή δίνει έμφαση στην καθημερινή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, ξηρών καρπών και σπόρων, οσπρίων και αδρά επεξεργασμένων υδατανθράκων, στη μέτρια κατανάλωση γαλακτοκομικών, ψαριών, πουλερικών και κόκκινου κρασιού και στη χαμηλή κατανάλωση κόκκινου κρέατος και γλυκών.

Ελαιόλαδο

Το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά κι άλλες ουσίες που έχουν αντιθρομβωτική κι αντιφλεγμονώδη δράση, προστατεύοντας έτσι το εσωτερικό των αγγείων κι όλα τα κύτταρα του σώματος απο τη φθορά.  

Επιπλέον έχει βρεθεί ότι μειώνει την αρτηριακή πίεση, τον κύριο παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα. 

Το ελαιόλαδο, ως το βασικό έλαιο που χρησιμοποιείται στη Μεσογειακή δίαιτα, συστήνεται να είναι το μοναδικό προστιθέμενο λίπος τόσο στα φαγητά όσο και στα γλυκά.

Αθανασία Κακλαμάνου

Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc 

Βιβλιογραφία

Picca A., et al. Does eating less make you live longer and better? An update on calorie restriction. Clinical Intervention in Aging 2017;12:1887-1902

Kitada M., et al. The impact of dietary protein intake on longelivity and metabolic health. EBioMedicine 2019;43:632-640

Martinez-Gonzalez MA. et al. Mediterranean diet and life expectancy;beyond olive oil, fruits and vegetables. Curr  Opin Clin Nutr Metab Care 2016;19(6):401-407

Gaforio JJ., et al. Virgin Olive Oil and Health:Summary of the III International Conference on Virgin Olive Oil and Health Consensus Report, JAEN (Spain) 2018. Nutrients 2019;11:2039