Έχω υποθυρεοειδισμό..τι να προσέξω στη διατροφή μου;

Οι ορμόνες του θυρεοειδή αδένα διαδραματίζουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο τόσο στην ανάπτυξη, στη λειτουργία όσο και στην αποκατάσταση όλων σχεδόν των κυττάρων του ανθρώπινου οργανισμού. Σχετίζονται άμεσα με το μεταβολισμό οπότε υπάρχει στενή σχέση μεταξύ του θυρεοειδούς και της πρόσληψης τροφής.

Τι είναι ο υποθυρεοειδισμός..

Ο υποθυρεοειδισμός είναι μια κατάσταση όπου το σώμα δεν παράγει αρκετή ποσότητα των ορμονών του θυρεοειδούς. Επειδή οι ορμόνες του θυρεοειδούς επηρεάζουν τόσο τη θερμοκρασία όσο και το μεταβολισμό, όσοι πάσχουν απο υποθυρεοειδισμό συχνά έχουν έντονη την αίσθηση του κρύου, εμφανίζουν αδυναμία-κούραση-εξάντληση, τριχόπτωση. Ένα βασικό σύμπτωμα της υπολειτουργίας του θυρεοειδή είναι η αύξηση βάρους καθώς το σώμα δεν κάνει τις καύσεις που θα έπρεπε.

Διατροφή και υποθυρεοειδισμός

Κανένα τρόφιμο απο μόνο του δε μπορεί να θεραπεύσει τον υποθυρεοειδισμό. Όμως, σε συνδυασμό με τη φαρμακευτική αγωγή, κάποια θρεπτικά συστατικά μπορούν να βοηθήσουν στην αποκατάσταση της λειτουργίας του αδένα και να μειώσουν τα συμπτώματα. 

Τα πιο σημαντικά διατροφικά στοιχεία για την ομαλή λειτουργία του θυρεοειδούς είναι το ιώδιο, το σελήνιο, ο ψευδάργυρος.

Ιώδιο

Είναι ένα απαραίτητο ιχνοστοιχείο προκειμένου να παραχθούν οι ορμόνες του θυρεοειδούς, οπότε η έλλειψή του αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης υποθυρεοειδισμού. Η έλλειψη ιωδίου είναι σχετικά συχνή σε παγκόσμιο επίπεδο, όμως στις ανεπτυγμένες χώρες αυτή προλαμβάνεται με τον εμπλουτισμό του αλατιού σε ιώδιο. 
Τρόφιμα πλούσια σε ιώδιο είναι τα θαλασσινά και τα γαλακτοκομικά. 

Σελήνιο

Ο θυρεοειδής αδένας είναι το όργανο με τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε σελήνιο (ανά γραμμάριο ιστού). Το ιχνοστοιχείο αυτό είναι αναγκαίο για την ενεργοποίηση των θυρεοειδικών ορμονών. Επίσης, ως ισχυρό αντιοξειδωτικό, προστατεύει το θυρεοειδή απο τις βλάβες που μπορεί να προκαλέσουν οι ελεύθερες ρίζες.
Τρόφιμα πλούσια σε σελήνιο είναι τα Βραζιλιάνικα φυστίκια, τα λιπαρά ψάρια (τόνος, σαρδέλες κ.α.), τα αβγά και ορισμένα όσπρια (π.χ. φακές, φασόλια). 

Ψευδάργυρος

Ακριβώς όπως και το σελήνιο έτσι κι ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητος για να ενεργοποιηθεί η ορμόνη του θυρεοειδούς. Μελέτες δείχνουν ότι ο ψευδάργυρος ρυθμίζει τα επίπεδα της θυρεοειδοτρόπου ορμόνης (TSH) η οποία με τη σειρά της ρυθμίζει την έκκριση των 2 ορμονών του θυρεοειδούς. Η έλλειψη σε αυτό το στοιχείο είναι σπάνια καθώς ο ψευδάργυρος υπάρχει σε πολλά τρόφιμα. 
Τρόφιμα πλούσια σε ψευδάργυρο είναι το οστρακοειδή, το μοσχάρι, το κοτόπουλο κ.α.

Υπάρχουν απαγορευμένες τροφές;

Κάποιες τροφές μπορεί να δυσχεράνουν την ομαλή λειτουργία του θυρεοειδούς αφού ενδέχεται να μειώνουν την παραγωγή των ορμονών. Αυτά είναι : η σόγια και τα παράγωγα αυτής, κάποια λαχανικά (μπρόκολο, λάχανο, κουνουπίδι, kale, λαχανάκια Βρυξελλών), η γλυκοπατάτα και κάποια φρούτα (ροδάκινα και φράουλες). 

Αυτό δε σημαίνει ότι αυτά τα τρόφιμα πρέπει να αποφεύγονται εντελώς, απλά να τρώγονται σε σχετικά μικρή ποσότητα και καλά μαγειρεμένα. Εξάλλου οι τροφές αυτές μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά το θυρεοειδή μόνο εφόσον το άτομο παρουσιάζει έλλειψη ιωδίου. 

Καλό είναι επίσης να αποφεύγονται τα πολύ επεξεργασμένα τρόφιμα, όπως είναι τα έτοιμα τυποποιημένα σνακ και γλυκίσματα, τα αλλαντικά και τα φαγητά με μεγάλη περικετικότητα σε λιπαρά, ζάχαρη κι αλάτι.

Αθανασία Κακλαμάνου

Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc

Βιβλιογραφία

Niwattisaiwong S., et al. Iodine deficiency :Clinical implications. Cleveland Clinic Journal of Medicine 2017;84(3)

Ventura M., et al. Selenium and Thyroid Disease:From Pathophysiology to Treatment. International Journal of Endocrinology.2017 ID:1297658

Palkowska-Gozdzik E., et al. Effects of Dietary Protein on Thyroid Axis Activity. nutrients 2018;10(5)