Τετάρτη 30 Οκτωβρίου 2019

Ζάχαρη καρύδας:είναι πιο υγιεινή απο την κοινή ζάχαρη;

Επειδή οι βλαβερές επιπτώσεις της κλασικής ζάχαρης γίνονται εμφανείς όλο και περισσότερο, οι καταναλωτές στρέφονται σε άλλες, εναλλακτικές πηγές γλυκαντικών. 

Ένα απο αυτά τα γλυκαντικά που έχει γίνει πολύ δημοφιλές τα τελευταία χρόνια είναι η ζάχαρη καρύδας. 

Αυτή η ζάχαρη προέρχεται απο το φυτό του φοινικόδεντρου και προωθείται ως πιο υγιεινή, θρεπτική και με χαμηλότερο γλυκαιμικό δείκτη ζάχαρη σε σχέση με την κλασική. 

Συγκεκριμένα παράγεται αφού κοπούν τα άνθη της φοινικιάς και συλλεγεί ο χυμός σε κατάλληλα δοχεία. Έπειτα ο χυμός θερμαίνεται μέχρι να εξατμιστεί το περισσότερο νερό οπότε προκύπτει ένα προϊόν κοκκοποιημένο, χρώματος καφέ (παρόμοιο με αυτό της ακατέργαστης ζάχαρης). 

Η ζάχαρη καρύδας διατηρεί κάποια απο τα θρεπτικά συστατικά, σε αντίθεση με την κλασική λευκή επεξεργασμένη ζάχαρη που προσφέρει μόνο θερμίδες. Τα πιο σημαντικά απο τα συστατικά αυτά ο σίδηρος, το ασβέστιο, ο ψευδάργυρος, το κάλιο και λίγα αντιοξειδωτικά. 
Ωστόσο για να προσλάβει κανείς αυτά τα θρεπτικά συστατικά συστατικά θα πρέπει να καταναλώσει πολύ μεγάλες ποσότητες ζάχαρης καρύδας.

Όντως ο γλυκαιμικός της δείκτης είναι ελαφρά χαμηλότερος έναντι της κοινής ζάχαρης (54 έναντι 60) αλλά αυτό δεν έχει τελικά και τόσο μεγάλη σημασία στην καθημερινή πρακτική.

Σχετικά με τις θερμίδες η ζάχαρη καρύδας περιέχει την ίδια ποσότητα φρουκτόζης με την κλασική ζάχαρη οπότε μπορεί κι αυτή σε μεγάλη ποσότητα να αυξήσει το βάρος. 

Συμπερασματικά, αν και λιγότερο επεξεργασμένη, η ζάχαρη καρύδας δεν προσφέρει κανένα ουσιώδες όφελος στην υγεία αλλά ούτε και στην απώλεια βάρους σε σχέση με την κλασική ζάχαρη. 
Μπορείτε να την καταναλώνετε αλλά με μέτρο, όπως ακριβώς και την κλασική ζάχαρη, καθώς η μεγάλη κατανάλωση απλών ζαχάρων οδηγεί σε αρκετές παθήσεις κι ασθένειες, ενώ επιδεινώνει τις ήδη υπάρχουσες. 
Η ζάχαρη καρύδας εντάσσεται στην κατηγορία των υπολοίπων αντικατάστατων ζάχαρης-είναι λίγο πιο υγιεινή αλλά είναι χειρότερη απο το καθόλου ζάχαρη...


Αθανασία Κακλαμάνου
Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc



Πέμπτη 24 Οκτωβρίου 2019

Η ψυχολογία του παχύσαρκου παιδιού

Με δεδομένη την αυξημένη επίπτωση της παιδικής παχυσαρκίας σε παγκόσμιο επίπεδο και τις αρνητικές επιπτώσεις στο σώμα των παιδιών ειδικό ενδιαφέρον έχουν και οι ψυχολογικές συνέπειες. Τα στοιχεία μελετών επιβεβαιώνουν τη στενή σχέση μεταξύ παιδικής παχυσαρκίας και ψυχιατρικών διαταραχών. 

Είναι άμεση ανάγκη να αντιμετωπιστούν άμεσα αυτά τα προβλήματα καθώς ενώ οι συνέπειες στο σώμα μπορεί να αντιμετωπιστούν επιτυχώς, εντούτοις οι επιπτώσεις οι ψυχολογικές συνοδεύουν το παιδί για πολλά χρόνια και το ακολουθούν και στην ενήλικη ζωή. 

Πώς νιώθει λοιπόν ένα παχύσαρκο παιδί; Τί συναισθήματα βιώνει;

Κατάθλιψη

Το παιδί που έχει επιπλέον κιλά στο σώμα του παρουσιάζει έντονα συμπτώματα κατάθλιψης με κακή διάθεση και χαμηλή αυτοεκτίμηση. Αντιστρόφως, χαρακτηριστικά της κατάθλιψης όπως η αυξημένη όρεξη και η υπερφαγία ταυτόχρονα με την αδράνεια (συνέπεια ελλιπούς δραστηριότητας) αυξάνουν τις πιθανότητες αύξησης βάρους κι εμφάνισης παχυσαρκίας στο παιδί και στον έφηβο. Τα συμπτώματα αυτά εμφανίζονται πιο έντονα όσο αυξάνεται ο βαθμός της παχυσαρκίας του παιδιού.

Ανησυχία και χαμηλή αυτοπεποίθηση

Τα παχύσαρκα παιδιά έχουν έντονη δυσαρέσκεια για την εικόνα σώματος κι αυτή η δυσαρέσκεια αυξάνεται όσο μεγαλώνει το παιδί ενώ είναι συχνότερη στα κορίτσια σε σχέση με τα αγόρια. Ως αποτέλεσμα της αρνητικής εικόνας που έχει για το σώμα του, το παιδί έχει χαμηλή αυτοπεποίθηση, δεν παίρνει πρωτοβουλίες και νιώθει ότι δεν αξίζει να προσπαθήσει για κάτι. Γενικότερα αισθάνεται μειονεκτικά έναντι των συνομηλίκων του με φυσιολογικό βάρος. Έτσι, δεν εκτίθεται συχνά και νιώθει μεγαλύτερη ασφάλεια όταν είναι μόνο του-γι αυτό και πολλά παιδάκια με επιπλέον κιλά απομονώνονται  παίρνοντας αποστάσεις από τους υπόλοιπους, είτε βρίσκονται στο σχολείο είτε σε διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις. 

Κοινωνικό στίγμα

Ακόμα και σήμερα, με την τόση ενημέρωση, το παιδί με επιπλέον κιλά θεωρείται ότι έχει προβλήματα νοητικά, ότι είναι τεμπέλικο και δε γυμνάζεται, ότι τρώει υπερβολικά και ανθυγιεινά κ.α., οπότε γίνεται αντικείμενο έντονης κριτικής. Τα πειράγματα και η επιθετική συμπεριφορά (ο λεγόμενος σχολικός εκφοβισμός-bullying) συναντώνται σε καθημερινή βάση. Μελέτες δείχνουν ότι τα παιδιά ηλικίας 6-13 ετών είναι 4 εώς και 8 φορές πιο πιθανό να βιώνουν σχολικό εκφοβισμό, σε σχέση με παιδιά φυσιολογικού βάρους. 
Φυσικά, τα αρνητικά σχόλια για το βάρος του παιδιού απο το οικογενειακό και το συγγενικό περιβάλλον επιδεινώνουν το πρόβλημα. Αποτέλεσμα είναι το παιδί να παρουσιάζει χαμηλή επίδοση στα μαθήματα, να μη συμμετέχει ενεργά σε κοινωνικές εκδηλώσεις, να παρουσιάζει απροθυμία για παιχνίδι-αθλητικές δραστηριότητες και να εντείνονται τελικά τα συμπτώματα κατάθλιψης. 

Διατροφικές διαταραχές

Η αυξημένη δυσαρέσκεια για το σώμα οδηγεί πολλές φορές το παιδί να καταφεύγει σε ακραίες διατροφικές συμπεριφορές. Σύμφωνα με σχετικές έρευνες παχύσαρκα κορίτσια  σε ποσοστό 25% έχει βρεθεί να χρησιμοποιούν συμπεριφορές ελέγχου του βάρους σχετικές με ανορεξία, βουλιμία κ.α διατροφικές διαταραχές (πρόκληση εμετού, χρήση χαπιών, πλήρης νηστεία, έντονη άσκηση κ.α.). Η πιθανότητα εμφάνισης διατροφικών διαταραχών είναι μεγαλύτερη στα κορίτσια κι αυξάνεται δραματικά στην περίοδο της εφηβείας. 



Αθανασία Κακλαμάνου
Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, Msc


Βιβλιογραφία

Rankin J., Matthews L., et al. Psychological consequences of childhood obesity:psychiatric comorbidity and prevention. Adolescent Health, Medicine and Therapeutics 2016;7:125-146

Kalarchian M., Marcus M. Psychiatric comorbidity of childhood obesity. International Review of Phychiatry 2012;24(3):241-246

Sagar R., Gupta T. Psychological Aspects of Obesity in Children and Adolescents. Indian J Pediatr 2018;85(7):554-559








Παρασκευή 18 Οκτωβρίου 2019

Προσοχή! Ανάκληση ζωμού λαχανικών

Μέσω του Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης για τα Τρόφιμα και τις Ζωοτροφές ο ΕΦΕΤ ενημερώθηκε ότι διακινείται ζωμός λαχανικών, ο οποίος ενδέχεται να περιέχει ξένο σώμα (θραύσματα γυαλιού). 

Πρόκειται για ζωμό λαχανικών σε σκόνη, γερμανικής προέλευσης, που εμπεριέχεται σε γυάλινο βάζο 250 γραμμαρίων

Καλούνται οι καταναλωτές που έχουν προμηθευθεί το συγκεκριμένο προϊόν να μην το καταναλώσουν.

Δείτε περισσότερες λεπτομέρειες για το προϊόν εδώ 


Έχω υποθυρεοειδισμό..τι να προσέξω στη διατροφή μου;

Οι ορμόνες του θυρεοειδή αδένα διαδραματίζουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο τόσο στην ανάπτυξη, στη λειτουργία όσο και στην αποκατάσταση όλων σχεδόν των κυττάρων του ανθρώπινου οργανισμού. Σχετίζονται άμεσα με το μεταβολισμό οπότε υπάρχει στενή σχέση μεταξύ του θυρεοειδούς και της πρόσληψης τροφής.

Τι είναι ο υποθυρεοειδισμός..

Ο υποθυρεοειδισμός είναι μια κατάσταση όπου το σώμα δεν παράγει αρκετή ποσότητα των ορμονών του θυρεοειδούς. Επειδή οι ορμόνες του θυρεοειδούς επηρεάζουν τόσο τη θερμοκρασία όσο και το μεταβολισμό, όσοι πάσχουν απο υποθυρεοειδισμό συχνά έχουν έντονη την αίσθηση του κρύου, εμφανίζουν αδυναμία-κούραση-εξάντληση, τριχόπτωση. Ένα βασικό σύμπτωμα της υπολειτουργίας του θυρεοειδή είναι η αύξηση βάρους καθώς το σώμα δεν κάνει τις καύσεις που θα έπρεπε.

Διατροφή και υποθυρεοειδισμός

Κανένα τρόφιμο απο μόνο του δε μπορεί να θεραπεύσει τον υποθυρεοειδισμό. Όμως, σε συνδυασμό με τη φαρμακευτική αγωγή, κάποια θρεπτικά συστατικά μπορούν να βοηθήσουν στην αποκατάσταση της λειτουργίας του αδένα και να μειώσουν τα συμπτώματα. 

Τα πιο σημαντικά διατροφικά στοιχεία για την ομαλή λειτουργία του θυρεοειδούς είναι το ιώδιο, το σελήνιο, ο ψευδάργυρος.

Ιώδιο

Είναι ένα απαραίτητο ιχνοστοιχείο προκειμένου να παραχθούν οι ορμόνες του θυρεοειδούς, οπότε η έλλειψή του αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης υποθυρεοειδισμού. Η έλλειψη ιωδίου είναι σχετικά συχνή σε παγκόσμιο επίπεδο, όμως στις ανεπτυγμένες χώρες αυτή προλαμβάνεται με τον εμπλουτισμό του αλατιού σε ιώδιο. 
Τρόφιμα πλούσια σε ιώδιο είναι τα θαλασσινά και τα γαλακτοκομικά. 

Σελήνιο

Ο θυρεοειδής αδένας είναι το όργανο με τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε σελήνιο (ανά γραμμάριο ιστού). Το ιχνοστοιχείο αυτό είναι αναγκαίο για την ενεργοποίηση των θυρεοειδικών ορμονών. Επίσης, ως ισχυρό αντιοξειδωτικό, προστατεύει το θυρεοειδή απο τις βλάβες που μπορεί να προκαλέσουν οι ελεύθερες ρίζες.
Τρόφιμα πλούσια σε σελήνιο είναι τα Βραζιλιάνικα φυστίκια, τα λιπαρά ψάρια (τόνος, σαρδέλες κ.α.), τα αβγά και ορισμένα όσπρια (π.χ. φακές, φασόλια). 

Ψευδάργυρος

Ακριβώς όπως και το σελήνιο έτσι κι ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητος για να ενεργοποιηθεί η ορμόνη του θυρεοειδούς. Μελέτες δείχνουν ότι ο ψευδάργυρος ρυθμίζει τα επίπεδα της θυρεοειδοτρόπου ορμόνης (TSH) η οποία με τη σειρά της ρυθμίζει την έκκριση των 2 ορμονών του θυρεοειδούς. Η έλλειψη σε αυτό το στοιχείο είναι σπάνια καθώς ο ψευδάργυρος υπάρχει σε πολλά τρόφιμα. 
Τρόφιμα πλούσια σε ψευδάργυρο είναι το οστρακοειδή, το μοσχάρι, το κοτόπουλο κ.α.

Υπάρχουν απαγορευμένες τροφές;

Κάποιες τροφές μπορεί να δυσχεράνουν την ομαλή λειτουργία του θυρεοειδούς αφού ενδέχεται να μειώνουν την παραγωγή των ορμονών. Αυτά είναι : η σόγια και τα παράγωγα αυτής, κάποια λαχανικά (μπρόκολο, λάχανο, κουνουπίδι, kale, λαχανάκια Βρυξελλών), η γλυκοπατάτα και κάποια φρούτα (ροδάκινα και φράουλες). 

Αυτό δε σημαίνει ότι αυτά τα τρόφιμα πρέπει να αποφεύγονται εντελώς, απλά να τρώγονται σε σχετικά μικρή ποσότητα και καλά μαγειρεμένα. Εξάλλου οι τροφές αυτές μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά το θυρεοειδή μόνο εφόσον το άτομο παρουσιάζει έλλειψη ιωδίου. 

Καλό είναι επίσης να αποφεύγονται τα πολύ επεξεργασμένα τρόφιμα, όπως είναι τα έτοιμα τυποποιημένα σνακ και γλυκίσματα, τα αλλαντικά και τα φαγητά με μεγάλη περικετικότητα σε λιπαρά, ζάχαρη κι αλάτι.



Αθανασία Κακλαμάνου
Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc

Βιβλιογραφία

Niwattisaiwong S., et al. Iodine deficiency :Clinical implications. Cleveland Clinic Journal of Medicine 2017;84(3)

Ventura M., et al. Selenium and Thyroid Disease:From Pathophysiology to Treatment. International Journal of Endocrinology.2017 ID:1297658

Palkowska-Gozdzik E., et al. Effects of Dietary Protein on Thyroid Axis Activity. nutrients 2018;10(5)


Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2019

Το παιδί δεν τρώει το σπιτικο κολατσιό στο σχολείο...τι να κάνω;

Ετοιμάζετε καθημερινά ένα υγιεινό και θρεπτικό σνακ για να πάρει το παιδί στο σχολείο αλλά σχεδόν πάντα το τσαντάκι επιστρέφει πίσω με το φαγητό άθικτο ή μισοφαγωμένο; Κάποιες φορές δε θέλει καν να πάρει μαζί του κολατσιό; 
Σίγουρα υπάρχει κάποιος λόγος γι αυτό..Παρατηρώντας το φαγητό κάθε φορά αλλά και πόσο έχει φάει το παιδί (αν έχει φάει..) μπορούμε να υποψιαστούμε κάποιες αιτίες..Και βέβαια υπάρχει και ο τρόπος να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα. 

5 πιθανές αιτίες και οι λύσεις...

  1. Δεν του αρέσει το συγκεκριμένο φαγητό. Συνήθως τα παιδιά δεν προτιμούν τα πολύ στεγνά, τα άχρωμα και τα σκληρά φαγητά. Συζητήστε μαζί τους ποιό τρόφιμο δεν τους αρέσει και βρείτε εναλλακτική. Πηγαίνετε μαζί στο μανάβικο κι αφήστε το να επιλέξει εκείνο κάποια λαχανικά. Ετοιμάστε μαζί το σνακ εξηγώντας στο παιδί τη θρεπτική αξία του κάθε υλικού.
  2. Δεν είχε χρόνο να φάει. Είναι αλήθεια πώς πολλές φορές τα διαλείμματα στο σχολείο διαρκούν 10-15 λεπτά και σε αυτό το χρόνο τα παιδιά βρίσκουν την ευκαιρία να συζητήσουν ή να παίξουν, παραλείποντας το σνακ. Σε αυτή την περίπτωση προσπαθήστε να φτιάχνετε μικρογεύματα που να τρώγονται εύκολα και γρήγορα, για παράδειγμα ένα σάντουιτς ή ένα κομμάτι χορτόπιτα. Φροντίστε να είναι μικρή η ποσότητα γιατί οι μεγάλες μερίδες και χρόνο θέλουν να φαγωθούν και επιβαρύνουν το μικρό στομάχι του παιδιού. 
  3. Δεν ανοίγει το φαγητοδοχείο! Κάποια μπολάκια με πολύπλοκα καπάκια ή φερμουάρ δεν είναι πάντα πρακτικά, ειδικά για τα χεράκια των μικρότερων παιδιών. Επιλέξτε τα κατάλληλο φαγητοδοχείο που να είναι εύκολο μεν στη μεταφορά (ελαφρύ) αλλά βολικό στο άνοιγμα και κράτημα. Το καλύτερο είναι να το επιλέξετε μαζί με το παιδί, γιατί όταν του αρέσει το μπολάκι πολύ πιθανό να φαγωθεί και το περιεχόμενο του!
  4. Δεν πεινούσε-δεν είχε όρεξη. Τα παιδιά δε χρειάζονται μεγάλες μερίδες καθώς το μέγεθος του στομάχου τους είναι σημαντικά μικρότερο απο αυτό ενός ενήλικα. Εάν σας λέει ότι δεν πεινούσε, τότε πιθανότερο να ήταν μεγάλη η μερίδα που του βάλατε για κολατσιό ή να είχε φάει αρκετά στο πρωινό του γεύμα. Όπως και να χει μειώστε την ποσότητα του κολατσιού, για να το φάει πιο εύκολα και πιο ευχάριστα το παιδί. 
  5. Ήταν παγωμένο το φαγητό. Συμβαίνει συχνά τα παιδιά να μην τρώνε ένα σνακ που γενικά τους αρέσει αλλά επειδή έχει περάσει η ώρα και είναι παγωμένο να το αγνοούν. Προμηθευτείτε ένα κατάλληλο φαγητοδοχείο  που να διατηρεί σταθερή τη θερμοκρασία του φαγητού. Φροντίστε να ετοιμάζετε το κολατσιό λίγες ώρες πριν καταναλωθεί για να μην αλλοιωθούν τα χαρακτηριστικά του μέχρι να έρθει η ώρα να το φάει στο σχολείο.


Αθανασία Κακλαμάνου
Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc



Παρασκευή 11 Οκτωβρίου 2019

Προσοχή! Ανακαλείται χυμός με αλόη

Μετά απο έλεγχο που διενεργήθηκε διαπιστώθηκε η διακίνηση προϊόντος το οποίο θεωρείται μη κανονικό ως προς την ονομασία πώλησης αλλά και μη ασφαλές για κατανάλωση. 

Πρόκειται για ποτό με γεύση ανανά, που περιέχει αλόη. Το προϊόν παρασκευάζεται στη Νότια Κορέα και εισάγεται στην Ελλάδα απο την εταιρεία ΑΦΟΙ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ Α.Ε. 

Αφενός δεν επιτρέπεται να ονομάζεται "χυμός" κι αφετέρου περιέχει τη χρωστική Ε 102, η οποία μπορεί να προκαλέσει προβλήματα σε παιδιά. Συγκεκριμένα, η χρωστική Ε 102 μπορεί να έχει επιβλαβή συνέπεια στη συμπεριφορά των παιδιών (σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας). 

Ζητήθηκε η απόσυρση του προϊόντος ενώ θα πρέπει να τονισθεί ότι δεν πρέπει να καταναλωθεί απο παιδιά.

Δείτε περισσότερες πληροφορίες για το προϊόν εδώ

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής-υπερκινητικότητας δείτε εδώ


Κυριακή 6 Οκτωβρίου 2019

Διατροφή για γερή μνήμη

Αρκετά διατροφικά στοιχεία έχουν ερευνηθεί ως προς την επίδρασή τους στην ομαλή λειτουργία του εγκεφάλου κι ειδικότερα στην καλή λειτουργία της μνήμης. Έτσι, πλέον γνωρίζουμε ότι, εκτός απο την άσκηση, και αυτά που τρώμε μπορούν να επηρεάσουν τη μνήμη μας και να καθυστερήσει η εμφάνιση παθήσεων που σχετίζονται με απώλεια μνήμης (άνοια, νόσος Alzheimer κλπ). 

2 λόγια για τον εγκέφαλο... 

Ο εγκέφαλος είναι ένα όργανο με υψηλό μεταβολικό ρυθμό και θρεπτικές απαιτήσεις. Κατά μέσο όρο ο εγκέφαλος καταναλώνει το 20% της καθημερινής ενεργειακής πρόσληψης, δηλαδή περίπου 400 θερμίδες! Ως προς τη σύστασή του, αποτελείται κατά 60% απο λιπίδια και περιέχει υψηλές συγκεντρώσεις χοληστερόλης και πολυακόρεστων λιπαρών οξέων.

Τροφή κι εγκεφαλική λειτουργία 

Τα συστατικά της τροφής επιδρούν στον εγκέφαλο μέσω πολλών μηχανισμών. Έτσι, διαιτητικοί παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν πολλαπλές διεργασίες του εγκεφάλου, όπως τη μετάδοση των συνάψεων, τις οδούς που ακολουθούν οι διάφοροι νευροδιαβιβαστές, τη ρευστότητα των κυτταρικών μεμβρανών αλλά και τα μονοπάτια που μεταδίδουν τα νευρικά σήματα κι ερεθίσματα.

Διατροφή και μνήμη

Ω 3 λιπαρά οξέα

Τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα είναι τα πιο καλά μελετημένα διατροφικά στοιχεία σχετικά με την εγκεφαλική λειτουργία. Τα ω 3 λιπαρά οξέα είναι φυσικά συστατικά των μεμβρανών των εγκεφαλικών κυττάρων κι άκρως απαραίτητα για την ομαλή λειτουργία του. Ειδικότερα, το δοκοσανοεξανοϊκό οξύ (DHA) είναι το λιπαρό οξύ που βρίσκεται σε μεγαλύτερες συγκεντρώσεις στον εγκέφαλο-δυστυχώς ο οργανισμός δε μπορεί να το συνθέσει οπότε θα πρέπει να το λαμβάνουμε απο την τροφή. Η πιο πλούσια πηγή ω 3 λιπαρών είναι τα ψάρια, ειδικά τα λιπαρά ψάρια (τόνος, σαρδέλα, σκουμπρί, σολομός κ.α.)

Βιταμίνες 

Οι πιο σημαντικές βιταμίνες για τη διατήρηση της καλής μνήμης είναι το φυλλικό οξύ, η βιταμίνη Β6 και η Β12. Οι συγκεκριμένες βιταμίνες είναι αναγκαίες για το σχηματισμό του DNA αλλά και την πρόληψη συσσώρευσης ομοκυστεϊνης, ενός αμινοξέος που έχει συσχετισθεί με μείωση της γνωστικής λειτουργίας. Σχετικές μελέτες δείχνουν ότι μια διατροφή ελλιπής σε φυλλικό οξύ αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης άνοιας. Τρόφιμα πλούσια σε αυτές τις βιταμίνες είναι τα όσπρια, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα αβγά, το κόκκινο κρέας και τα δημητριακά. 

Αντιοξειδωτικά

Ο εγκέφαλος είναι ευάλωτος στην οξείδωση και γι αυτό τα διατροφικά στοιχεία με αντιοξειδωτικές ιδιότητες είναι ιδιαίτερα σημαντικά. Τέτοια στοιχεία είναι τα φλαβονοειδή που βρίσκονται κυρίως στα φρούτα και στα λαχανικά. Επίσης φλαβονοειδή περιέχονται στο τσάι και στο κακάο.
Ένα άλλο σημαντικό διατροφικό στοιχείο και ισχυρό αντιοξειδωτικό είναι η βιταμίνη Ε. Χαμηλά επίπεδα της συγκεκριμένης βιταμίνης έχουν επανειλημμένως συσχετισθεί με μειωμένη μνήμη σε σχετικές μελέτες. Τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη Ε είναι το ελαιόλαδο, οι ξηροί καρποί και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά.

Τρόφιμα ή συμπληρώματα;

Αρκετές φορές διαφημίζονται συμπληρώματα διατροφής που ενισχύουν τη μνήμη και τα περισσότερα περιέχουν τις ανωτέρω βιταμίνες ή κάποια αντιοξειδωτικά συστατικά. Είναι αποτελεσματικά;

Οι μελέτες λένε ότι τα ανωτέρω διατροφικά συστατικά είναι ωφέλιμα όταν προσλαμβάνονται μέσα απο τρόφιμα, ως μέρος μιας υγιεινής διατροφής γενικότερα. Επιπλέον, είναι πολύ πιο ασφαλές να λαμβάνονται μέσω των τροφίμων τα συστατικά επειδή τα συμπληρώματα συχνά περιέχουν μεγάλες ποσότητες αυτών που μπορεί να προκαλέσουν τοξικότητα. 

Συνεπώς μια διατροφή που να περιλαμβάνει όλα αυτά τα συστατικά που ενισχύουν τη λειτουργία της μνήμης, είναι αναγκαία. Υιοθετώντας τη Μεσογειακή δίαιτα, με προϊόντα που βρίσκουμε εύκολα και σε αφθονία στη χώρα μας (ψάρια, όσπρια, φρούτα, λαχανικά, ελαιόλαδο, βότανα κ.α.) αυξάνουμε τις πιθανότητες να έχουμε μια γερή και δυνατή μνήμη ακόμα και σε μεγάλη ηλικία.



Αθανασία Κακλαμάνου
Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc


Βιβλιογραφία

Gomez-Pinilla F. Brain foods:the effects of nutrients on brain function. Nat Rew Neurosci 2008;9(7):568-578

Moore K., et al. Diet, nutrition and the ageing brain:current evidence and new directions. Proceedings of the Nutrition Society. 2018;77(152-163

Lachance L., Ramsey D. Food, Mood, and Brain Health:Implications for the Modern Physician. Science of Medicine 2015;112(2):111

Tucker K. Nutrient intake, nutritional status, and cognitive function with aging. Ann N.Y. Acad. Sci. 2016;1367:38-49