Έλλειψη βιταμίνης D στα παιδιά

Τελευταία γίνεται πολύ συζήτηση για αυτή τη σημαντική βιταμίνη και το ρόλο της στην πρόληψη διάφορων χρόνιων ασθενειών, όπως είναι τα καρδιαγγειακά, ο διαβήτης και η υπέρταση αλλά και διαφόρων μορφών καρκίνου. 

Τα στοιχεία δείχνουν ότι είναι μεγάλος ο αριθμός των παιδιών και των εφήβων που παρουσιάζουν ανεπάρκεια είτε έλλειψη βιταμίνης D, οπότε αναζητούνται τρόποι για να μπορέσει να αυξηθεί η πρόσληψη. 

Γιατί είναι σημαντική; 

Η βιταμίνη D είναι απολύτως απαραίτητη για την ομαλή υγεία των οστών. Προάγει την απορρόφηση του ασβεστίου και του φωσφόρου και βοηθά στην απόθεση αυτών των στοιχείων στα οστά και στα δόντια. Ενισχύει επίσης το ανοσοποιητικό σύστημα και συμβάλλει στην καλή ανάπτυξη των κυττάρων.

Πού βρίσκεται;

Λίγα τρόφιμα περιέχουν επαρκείς ποσότητες της βιταμίνης και συνήθως τα παιδιά δεν καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες απο αυτά. Παραδείγματα τροφίμων πλούσιων σε βιταμίνη D είναι:λιπαρά ψάρια (π.χ. τόνος), κρόκος απο το αβγό, συκώτι, μαργαρίνη και κάποια τρόφιμα εμπλουτισμένα (π.χ. βρεφικό γάλα και δημητριακά πρωινού). 

Ούτως ή άλλως η ποσότητα που λαμβάνεται μέσω των τροφών είναι πολύ μικρή κι ο βασικός τρόπος πρόσληψης της βιταμίνης είναι η σύνθεσή της με την έκθεση του δέρματος για λίγα λεπτά στον ήλιο.

Ποιά παιδιά κινδυνεύουν περισσότερο;

• Παιδιά με σκουρόχρωμη επιδερμίδα. 
• Παιδιά των οποίων το δέρμα δεν εκτίθεται αρκετή ώρα στον ήλιο
• Μωρά που έχουν γεννηθεί πρόωρα
• Τα παιδιά που θηλάζουν κι επιπλέον έχουν κι ένα απο τα ανωτέρω χαρακτηριστικά
• Όσα παιδιά έχουν παθήσεις ή νοσήματα που εμποδίζουν την απορρόφηση της βιταμίνης (ασθένειες ήπατος και νεφρών, κυστική ίνωση, κοιλιοκάκη, νόσο Crohn κ.α.)

Ποιά είναι τα συμπτώματα της έλλειψης;

• Πόνοι στα οστά και στους μύες
• Ραχίτιδα και οστεομαλακία (μαλακά κι εύκαμπτα οστά)
• Χαμηλό ασβέστιο στο αίμα που μπορεί να οδηγήσει σε μυικές κράμπες και σπασμούς, ιδιαίτερα σε πολύ μικρά παιδιά
• Επιβράδυνση στην ανάπτυξη
• Μη ομαλή ανάπτυξη (π.χ. καθυστέρηση στο περπάτημα)

Αντιμετώπιση

Η συνήθης αντιμετώπιση, ειδικά όταν τα επίπεδα της βιταμίνης είναι πολύ χαμηλά, είναι η λήψη συμπληρωμάτων. Στο εμπόριο κυκλοφορούν πολλοί και διαφορετικοί τύποι της βιταμίνης-κάποια απο τα σκευάσματα είναι πολύ ισχυρά. Γι αυτό είναι αναγκαίο να λάβει το παιδί συμπλήρωμα μόνο μετά απο ιατρική εξέταση και πάντα με τη σύσταση γιατρού.

Επειδή η θεραπεία είναι μακροχρόνια, απο τη στιγμή που τα επίπεδα της βιταμίνης φτάσουν στις επιθυμητές τιμές, θα πρέπει να δοθεί προσοχή ώστε να παραμείνουν σε αυτό το επίπεδο. Γι αυτό χρειάζεται τακτική ιατρική παρακολούθηση.

Τα παιδιά με έλλειψη σε βιταμίνη D πρέπει να λαμβάνουν επαρκείς ποσότητες ασβεστίου απο τη δίαιτα. Οπότε η κατανάλωση 2 τουλάχιστον μερίδων γαλακτοκομικών προϊόντων  (γάλα, γιαούρτι, τυρί) είναι απαραίτητη, ανάλογα και την ηλικία του παιδιού.

Αθανασία Κακλαμάνου

Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc

Βιβλιογραφία

Michie C. et al. Managing vitamin D deficiency in children. London Journal of Primary Care 2010;3:31-6

Yeon Lee J., et al. A Review on Vitamin D Deficiency Treatment in Pediatric Patients. J Pediatr Pharmacol Ther 2013;18(4):277-291