Ανακαλείται γνωστή σοκολάτα

Μετά απο σχετική καταγγελία διενεργήθηκε έκτακτος έλεγχος-δειγματοληψία σε μαύρη σοκολάτα όπου διαπιστώθηκε η παρουσία της καζεϊνης, χωρίς να έχει δηλωθεί στην Ελληνική επισήμανση. 

Η καζεϊνη είναι η πρωτεϊνη του αγελαδινού γάλακτος και μπορεί να προκαλέσει αλλεργία σε κάποια άτομα. Συγκεκριμένα πρόκειται για το προϊόν "Ritter SPORT" FONDENTE 50% σε συσκευασία των 100 γραμμαρίων, το οποίο παρασκευάζεται στη Γερμανία.

Δείτε περισσότερες πληροφορίες για την παρτίδα του προϊόντος στο σχετικό δελτίο τύπου που εξέδωσε ο ΕΦΕΤ εδώ 

Καλούνται όσοι είναι αλλεργικοί στο γάλα κι έχουν ήδη προμηθευτεί το συγκεκριμένο προϊόν, να μην το καταναλώσουν. 

Συνέχεια...

Η δίαιτα στην ελκώδη κολίτιδα

Η ελκώδης κολίτιδα είναι μια από τις λεγόμενες "φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου". Η άλλη νόσος που σχετίζεται με τη φλεγμονή στο έντερο είναι η νόσος Crohn, που έχει αρκετά κοινά με την ελκώδη κολίτιδα. Η βασική τους διαφορά είναι ότι η ελκώδης κολίτιδα προσβάλλει μόνο το παχύ έντερο ενώ στη νόσο του Crohn υπάρχουν βλάβες και στο λεπτό έντερο, στο στομάχι, ακόμα και στο στόμα. 

Παρόλο που δεν υπάρχουν σαφείς διατροφικές συστάσεις για την ελκώδη κολίτιδα που να καλύπτουν όλους τους ασθενείς, οι πάσχοντες συχνά αναζητούν κι εφαρμόζουν κάποιες ειδικές δίαιτες που έχουν βρει στο διαδίκτυο κυρίως. 

Η βασική αντιμετώπιση της ελκώδους κολίτιδας γίνεται με φαρμακευτική αγωγή και η διατροφή μπορεί να παίξει ένα συμπληρωματικό ρόλο. Βασικός στόχος της δίαιτας, όπως και των φαρμάκων, είναι να συμβάλλει στην ύφεση της νόσου και να προλάβει τις περιόδους έξαρσης αλλά και την εξέλιξη της νόσου γενικότερα. 

Διαταραχές θρέψης στους ασθενείς

Μελέτες δείχνουν ότι οι ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα εμφανίζουν υποθρεψία σε μεγάλο βαθμό. Τα συνηθέστερα χαρακτηριστικά είναι η απώλεια βάρους, η μειωμένη μυϊκή μάζα, η οστεοπενία και οι ελλείψεις σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία. 

Βασικές αιτίες για την υποθρεψία είναι οι αυξημένες απώλειες θρεπτικών συστατικών (λόγω  της φλεγμονής στο έντερο, της διάρροιας και της ύπαρξης ενεργών συρριγίων), η μειωμένη πρόσληψη τροφής (λόγω ναυτίας, ελαττωμένης όρεξης και συχνών εμετών) και οι παρενέργεις των φαρμάκων (δυσαπορρόφηση θρεπτικών συστατικών). 

Συνήθεις διατροφικές πρακτικές των ασθενών 

Οι ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα συχνά τροποποιούν τη διατροφή τους όταν η νόσος βρίσκεται σε ύφεση, αποφεύγοντας συνήθως τα λιπαρά και πικάντικα φαγητά, τα φρούτα και τα λαχανικά, το γάλα και το αλκοόλ προκειμένου να αποφύγουν μια έξαρση της νόσου. Παρόλο που αυτοί οι περιορισμοί μπορεί να είναι ωφέλιμοι σε κάποιες περιπτώσεις εν τούτοις μπορεί να αποδειχθούν και επιζήμιες σε κάποιες άλλες. 

Επιπλέον, οι πάσχοντες δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για δημοφιλείς δίαιτες και τις εφαρμόζουν χωρίς να ζητήσουν τη συμβουλή του γιατρού ή κάποιου ειδικού της διατροφής. Τέτοιες δίαιτες είναι για παράδειγμα η δίαιτα "ειδικών υδατανθράκων", η δίαιτα χωρίς λακτόζη, η "αντιφλεγμονώδης δίαιτα", η Παλαιολιθική δίαιτα κι άλλες παρόμοιες περιοριστικές δίαιτες. 

Στις δίαιτες αυτές αποκλείονται συγκεκριμένα τρόφιμα ή ολόκληρες ομάδες τροφίμων με τη λογική ότι εντείνουν τα συμπτώματα και προάγουν τη φλεγμονή οπότε εάν αφαιρεθούν απο την καθημερινή διατροφή η νόσος θα παραμείνει σε ύφεση. 

Όμως όταν αποκλείονται συγκεκριμένα τρόφιμα απο τη διατροφή τότε προκύπτουν σοβαρές ελλείψεις σε συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά με πολύ αρνητικές συνέπειες. Επιπλέον, στις περισσότερες περιπτώσεις μπορεί να μη χρειάζεται να αποκλειστούν απο τη διατροφή οι "ύποπτες" τροφές. Για παράδειγμα εάν ο ασθενής παρατηρήσει ότι τον ενοχλεί το γάλα δεν είναι απαραίτητο να το διακόψει αλλά μπορεί να δοκιμάσει γάλα χωρίς λακτόζη.

Διατροφικές συμβουλές

Κατά τη διάρκεια έξαρσης της νόσου κάποια τρόφιμα μπορεί να ερεθίσουν το έντερο και να επιδεινώσουν τα συμπτώματα. Καλό είναι στην περίπτωση αυτή να αποφύγετε τα τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες (δημητριακά και ψωμί ολικής άλεσης, ξηροί καρποί κ.α.), τα πολύ λιπαρά τρόφιμα, τα γαλακτοκομικά που περιέχουν λακτόζη και το αλκοόλ. Επίσης περιορίστε σημαντικά την κατανάλωση γλυκών και γενικότερα ζάχαρης αλλά και την ευρεία χρήση μπαχαρικών στο φαγητό. Επιπλέον:

• τρώτε μικρά και συχνά γεύματα
• καταναλώνετε αρκετά υγρά καθόλη τη διάρκεια της ημέρας 
• χρησιμοποιήστε απλές τεχνικές μαγειρέματος (ψήσιμο, βράσιμο, ψήσιμο στον ατμό)
• κρατήστε ένα ημερολόγιο ώστε να θυμάστε ποιό τρόφιμο ενδεχομένως σας προξένησε έντονα συμπτώματα

Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι δεν υπάρχει ένα γενικό πλάνο διατροφής που να ταιριάζει σε όλους τους ασθενείς. Γι αυτό η καλύτερη πρακτική είναι να ζητήσετε τη βοήθεια ενός διατροφολόγου, ο οποίος σε συνεργασία με το θεράποντα ιατρό θα σχεδιάσει ένα εξατομικευμένο διαιτολόγιο, που θα καλύπτει τις δικές σας προσωπικές ανάγκες.

Αθανασία Κακλαμάνου

Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc

Βιβλιογραφία

Durchschein F. Diet therapy for inflammatory bowel diseases:The established and the new. World J Gastroenterol.2016;22(7):2179-2194

Wedrychowicz A. Advances in nutritional therapy in inflammatory bowel diseases:Review World J Gastroenterol.2016;22(3):1045-1066

Limdi JK. Dietary practices and inflammatory bowel disease. Indian Journal of Gastroenterology 2018;37(4):284-292

Curro D. Probiotics, fibre and herbal medicinal products for functional and inflammatory bowel disorders. British Journal of Pharmacology 2017;174:1426-1449

Συνέχεια...

Υπάρχει ειδική δίαιτα για τον αυτισμό;

Ο αυτισμός είναι μια διαταραχή που χαρακτηρίζεται από δυσκολίες στην  κοινωνική αλληλεπίδραση ενός παιδιού, στην επικοινωνία και στη συμπεριφορά του. Πολύ συχνά, εκτός από τη συμπεριφορική θεραπεία και την εκπαίδευση στα παιδιά με αυτισμό, οι γονείς αναζητούν και διάφορα διατροφικά στοιχεία που θα μπορούσαν να βοηθήσουν. 

Διατροφικές διαταραχές 

Μέχρι πρόσφατα ο αυτισμός θεωρούνταν ασθένεια αποκλειστικά του κεντρικού νευρικού συστήματος, και οι ειδικοί αγνοούσαν άλλες συνυπάρχουσες διαταραχές, κυρίως τη δυσλειτουργία του γαστρεντερικού και του ανοσοποιητικού συστήματος. Τα στοιχεία δείχνουν ότι σχεδόν τα μισά παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού εμφανίζουν διάρροια ή δυσκοιλιότητα. Επιπλέον, σε ποσοστό 60% υπάρχει διαταραχή σε συγκεκριμένα ένζυμα του πεπτικού με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται η πέψη των υδατανθράκων. 

Άλλα συμπτώματα που παρατηρούνται συχνά στον αυτισμό είναι πόνος στην κοιλιά (80% των περιπτώσεων), φούσκωμα, αέρια, αλλεργία και δυσανεξία σε κάποια τρόφιμα. Για παράδειγμα υπάρχει ατελής πέψη της διατροφικής γλουτένης και της καζεϊνης (πρωτεϊνη του αγελαδινού γάλακτος) αλλά και αυξημένη απορρόφηση πεπτιδίων που δεν έχουν πλήρως διασπαστεί από τα ένζυμα του πεπτικού και είναι πολύ πιθανό να βλάπτουν το νευρικό σύστημα. 

Επίσης ένα παιδί με αυτισμό συχνά υποφέρει από βλάβη στο βλεννογόνο του εντέρου, οπότε προκαλείται φλεγμονή και μη φυσιολογική ανάπτυξη παθολογικών βακτηρίων και επηρεάζεται έτσι η κινητικότητα του εντέρου. 

Όλες αυτές οι διαταραχές πιστεύεται ότι συνεισφέρουν στις διαταραχές συμπεριφοράς στον αυτισμό κι εντείνουν τα προβλήματα επικοινωνίας.

Ειδικές δίαιτες στον αυτισμό

Τα διατροφικά σχήματα που έχουν χρησιμοποιηθεί και μελετηθεί περισσότερο σε παιδιά με αυτισμό, είναι οι δίαιτες αποκλεισμού (περιοριστικές δίαιτες) είτε δίαιτες με συμπληρώματα.

Οι συχνότερες δίαιτες αποκλεισμού είναι δύο:η δίαιτα αποκλεισμού της γλουτένης και η δίαιτα αποκλεισμού της καζεϊνης-καμιά φορά οι δύο αυτές δίαιτες εφαρμόζονται συνδυαστικά.  Μελέτες δείχνουν ότι όταν εξαλείφεται από τη διατροφή είτε η καζεϊνη είτε η γλουτένη δεν παρατηρείται βελτίωση στα συμπτώματα στα παιδιά με αυτισμό. Ωστόσο δίαιτες τέτοιου τύπου μπορεί να φανούν χρήσιμες για κάποια παιδιά με αυτισμό που παρουσιάζουν έντονα συμπτώματα από το πεπτικό. Όμως η αποτελεσματικότητά τους σε μακροχρόνιο επίπεδο δεν έχει μελετηθεί επαρκώς ενώ μπορεί να προκαλέσουν άλλες διατροφικές ανεπάρκειες εάν εφαρμοστούν χωρίς επίβλεψη από τους ειδικούς (γιατρός σε συνεργασία με διαιτολόγο).  

Παρομοίως κι όταν δίνονται δίαιτες με συμπληρώματα ω 3 λιπαρών οξέων είτε πεπτικών ενζύμων δε φαίνεται να βοηθούν ιδιαίτερα στην ελάττωση των διαταραχών συμπεριφοράς. 

Διατροφική υποστήριξη

Η διατροφική παρέμβαση σε ένα παιδί που βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού είναι πολύ σημαντική και θα πρέπει να γίνεται ταυτόχρονα και συμπληρωματικά με τη φαρμακευτική και τη συμπεριφορική θεραπεία. 

Καθώς αρκετά παιδιά με αυτισμό έχουν χαμηλότερο βάρος από το φυσιολογικό και δεν προσλαμβάνουν αρκετές φυτικές ίνες, ασβέστιο, σίδηρο και βιταμίνες η διατροφή του παιδιού θα πρέπει να εμπλουτιστεί με κατάλληλα τρόφιμα για να είναι θρεπτικά επαρκής και ισορροπημένη. 

Ειδικότερα, οι διατροφολόγοι και οι γιατροί σε συνεργασία με τους γονείς θα πρέπει να βρούν την κατάλληλη διατροφή που ταιριάζει στο κάθε παιδί ξεχωριστά, έτσι ώστε να περιοριστούν οι γαστρεντερικές ενοχλήσεις και να ανακουφιστεί το παιδί από αυτά τα συμπτώματα. Είναι πολύ πιθανό όταν μειωθούν οι αντιδράσεις από το πεπτικό να παρατηρηθεί βελτίωση και στη συμπεριφορά του παιδιού.
Εάν χρειαστεί κάποια δίαιτα αποκλεισμού ή κάποιο συμπλήρωμα αυτό θα πρέπει να γίνει μετά από αξιολόγηση, μόνο για περιορισμένο χρονικό διάστημα και κάτω από τακτική παρακολούθηση. 

Αθανασία Κακλαμάνου

Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc

Βιβλιογραφία 

Sathe N., et al. Nutritional and Dietary Interventions for Autism Spectrum Disorder:A Systematic Review Pediatrics 2017;139(6):e20170346

Ly V., Bottelier M, et al. Elimination diets' efficacy and mechanisms in attention deficit hyperactivity disorder and autism spectrum disorder. Eur Child Adolesc Psychiatry 2017;26:1067-1079

Kawicka A. How nutritional status, diet and dietary supplements can affect autism. A review. Rocz Panstw Zakl Hig 2013;64(1):1-12

Cruchet S. Truths, Myths and Needs of Special Diets:Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder, Autism, Non-Celiac Gluten Sensitivity, and Vegetarianism. Ann Nutr Metab 2016;68(suppl 1):43-50 

Συνέχεια...

Τι παγίδες κρύβουν τα light προϊόντα;

Δεν είναι λίγες εκείνες οι φορές που ακούω να μου λένε: "είναι light, άρα μπορώ να το φάω ελεύθερα...". Και πάντα η απάντησή μου είναι ότι "μην κοιτάτε μόνο τις θερμίδες σε ένα τρόφιμο αλλά τη συνολική του διατροφική αξία". Ένα τρόφιμο δεν περιέχει μόνο ενέργεια αλλά πολλά άλλα συστατικά τα οποία δεν πρέπει να αγνοούμε, ούτε όταν βρισκόμαστε σε δίαιτα ούτε όταν ακολουθούμε μια υγιεινή διατροφή γενικότερα.

Τι είναι τα light προϊόντα;

Δύο είναι οι βασικές κατηγορίες των προϊόντων light: τα τρόφιμα με λιγότερη (ή και καθόλου) ζάχαρη και τα τρόφιμα με μειωμένα (ή και καθόλου) λιπαρά. Και στις δύο περιπτώσεις τα τρόφιμα έχουν υποστεί κάποια επεξεργασία ούτως ώστε το τελικό προϊόν να έχει σημαντικά λιγότερες θερμίδες σε σχέση με το αρχικό. 

Ποιές είναι οι παγίδες των light;

1. Τα light τρόφιμα έχουν μεν λιγότερες θερμίδες αλλά εξακολουθούν να παρέχουν αρκετή ενέργεια, άρα δε μπορούμε να τα καταναλώνουμε σε απεριόριστη ποσότητα. Οπότε αν κάποιος παρασυρθεί και φάει παραπάνω απο ένα light φαγητό (που συνήθως αυτό γίνεται!) τότε στην ουσία δεν έχει καμία διαφορά απο ότι εάν έτρωγε κανονική ποσότητα απο ένα πλήρες σε λιπαρά γεύμα.
2. Όταν αφαιρείται απο ένα τρόφιμο είτε λίπος είτε ζάχαρη τότε προστίθεται συνήθως μεγαλύτερη ποσότητα απο την άλλη κατηγορία, για να παραμείνει το ίδιο γευστικό. Δηλαδή ένα τρόφιμο με λίγη ζάχαρη πιθανό να περιέχει παραπάνω βούτυρο. Άρα οι συνολικές θερμίδες του μπορεί τελικά να μη διαφέρουν και τόσο απο ένα συμβατικό τρόφιμο.
3. Τα υποκατάστατα της ζάχαρης δεν είναι λιγότερο βλαβερά για την υγεία μας. Για παράδειγμα, η φρουκτόζη και το σιρόπι αγαύης έχει παρατηρηθεί ότι αυξάνουν τα τριγλυκερίδια και το σπλαχνικό λίπος. Επιπλέον οι αλκοόλες (μαλτιτόλη, σορβιτόλη κ.α.) που αντικαθιστούν τη ζάχαρη σε πολλά προϊόντα μπορεί να προκαλέσουν διαταραχές στο πεπτικό μας σύστημα.
4. Στις περισσότερες περιπτώσεις όπου αφαιρείται ζάχαρη είτε λίπος είτε ολόκληρα συστατικά απο ένα τρόφιμο (π.χ. προϊόντα χωρίς αβγά) αυτά που προστίθενται μπορεί να μην έχουν καθόλου θερμίδες αλλά δεν έχουν και κανένα άλλο θρεπτικό συστατικό! Το αντίθετο μάλιστα, συνήθως είναι κάποιο τεχνητό υλικό, με αρωματικές και χρωστικές ύλες που μόνο ως υγιεινό δε μπορεί να χαρακτηρισθεί...
5. Τα light προϊόντα συνήθως περιέχουν σε πολλές περιπτώσεις αρκετό παραπάνω αλάτι απο ότι τα συμβατικά, προκειμένου να είναι νόστιμα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα τυριά χαμηλά σε λιπαρά αλλά και κάποια αλλαντικά.

Συμπερασματικά...

Ένα τρόφιμο δεν πρέπει να χαρακτηρίζεται ως υγιεινό αλλά ούτε και λιγότερο παχυντικό μόνο και μόνο επειδή φέρει το όνομα "light". Θα πρέπει να διαβάζουμε τη διατροφική ετικέτα κι εκτός απο τις θερμίδες να κοιτάμε τα συνολικά ζάχαρα και τα λιπαρά του τροφίμου. Επίσης εάν η λίστα με τα συστατικά του είναι πολύ μεγάλη τότε καλύτερα να αποφύγουμε να το καταναλώσουμε, επειδή έχει υποστεί πολύ μεγάλη επεξεργασία και δεν έχει και τόσα πολλά να μας προσφέρει τελικά..

Αθανασία Κακλαμάνου

Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc

Συνέχεια...

Τί γάλα να προτιμήσω, αγελαδινό ή φυτικό;

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αυξημένη ζήτηση για φυτικά γάλατα εναλλακτικά του αγελαδινού-αυτό συμβαίνει και στην Ελλάδα. Οι λόγοι είναι πολλοί:δυσανεξία στη λακτόζη, αλλεργία στην πρωτεϊνη του αγελαδινού γάλακτος, ανησυχία για τις επιπτώσεις απο την εντατική κτηνοτροφία, φόβος για ασθένειες που μπορεί να προκαλεί το αγελαδινό γάλα κλπ.

Παρόλο που δεν έχει επιστημονική βάση ο ισχυρισμός ότι το γάλα προκαλεί διάφορες παθήσεις (δείτε περισσότερες λεπτομέρειες εδώ) διάφορες εταιρείες τροφίμων ακολουθούν αυτή την τάση και έχουν δημιουργήσει διάφορα ροφήματα, τα οποία παρουσιάζονται ως εναλλακτικά του αγελαδινού γάλακτος. Διαφημίζονται δε ως πολύ υγιεινά και προωθούνται ως μια άριστη λύση απέναντι στα "προβλήματα" του παραδοσιακού αγελαδινού γάλακτος. Είναι όντως έτσι;

Ας δούμε πρώτα λίγο πιο αναλυτικά τα δημοφιλέστερα φυτικά γάλατα, που κυκλοφορούν πλέον και στη χώρα μας.

Γάλα σόγιας

Το γάλα σόγιας είναι πλούσιο σε πρωτεϊνη και λιπαρά (35-45% και 20% αντίστοιχα) κι έχει χαρακτηριστική γεύση, η οποία δεν είναι πάντα τόσο ευχάριστη. Η υφή του είμαι κρεμώδης, παρόμοια με αυτή του αγελαδινού γάλακτος. Κυκλοφορεί σε διάφορους τύπους:απλό, με προσθήκη ζάχαρης, με γεύση σοκολάτας κλπ. Η σόγια είναι πλούσια σε ισοφλαβόνες, και φυτοστερόλες, ουσίες γνωστές για τα οφέλη τους στην υγεία. Όμως υπάρχει ο κίνδυνος η σόγια που χρησιμοποιείται για την παραγωγή γάλακτος να είναι μεταλλαγμένη.

Γάλα αμυγδάλου

Το συγκεκριμένο γάλα παράγεται απο τον αντίστοιχο ξηρό καρπό, ο οποίος αναμιγνύεται με νερό και μετά φιλτράρεται, οπότε προκύπτει το λευκό αυτό υγρό. Το γάλα αμυγδάλου είναι ιδιαίτερα δημοφιλές, έχει κρεμώδη υφή και τη χαρακτηριστική γεύση του αμυγδάλου. Είναι πλούσιο σε λιπαρά (κυρίως μονοακόρεστα), βιταμίνη Ε, ασβέστιο και περιέχει μικρή ποσότητα πρωτεϊνης. 

Γάλα καρύδας

Προέρχεται απο το τρίψιμο της σάρκας της καρύδας και τη συμπίεσή της, ώστε να εξαχθεί το υγρό. Έχει αρκετές διαφορές σε σχέση με τα υπόλοιπα φυτικά γάλατα. Η γεύση του είναι έντονη και δίνει στα πιάτα που χρησιμοποιείται (αλμυρά και γλυκά) μια τροπική αίσθηση με το χαρακτηριστικό άρωμα της καρύδας. Είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε κορεσμένα λιπαρά ενώ δεν περιέχει πρωτεϊνη ούτε ασβέστιο. Ιδιαίτερα δημοφιλές στις χώρες της Ασίας και στη Νότια Αμερική.

Γάλα ρυζιού

Το γάλα ρυζιού παράγεται απο αλεσμένο καστανό ρύζι αναμεμιγμένο με νερό. Είναι πολύ πλούσιο σε υδατάνθρακες και γι αυτό έχει έντονα γλυκιά γεύση. Δεν περιέχει καθόλου πρωτεϊνη, ούτε λιπαρά, καθόλου ασβέστιο αλλά ούτε και σημαντικές ποσότητες βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Προσοχή πρέπει να δίνεται στην προέλευση του ρυζιού, καθώς έχει βρεθεί σε αρκετά ροφήματα υψηλή συγκέντρωση αρσενικού, ένα χημικό ορυκτό που προκαλεί δηλητηρίαση.

Σύγκριση φυτικών ροφημάτων-αγελαδινού γάλακτος

Τα φυτικά γάλατα περιέχουν σε γενικές γραμμές λιγότερες θερμίδες απο ότι το αγελαδινό γάλα. Όμως το ζωικό γάλα είναι μια πιο ισορροπημένη τροφή καθώς οι θερμίδες αυτές προέρχονται και απο τα 3 κύρια θρεπτικά συστατικά. Δηλαδή η ενέργεια στο αγελαδινό γάλα προέρχεται κατά 29% απο υδατάνδρακες, κατά 46% απο λιπαρά και κατά 21% απο πρωτεϊνη. Αντίθετα στα φυτικά γάλατα οι θερμίδες προέρχονται κατά βάση απο τα λιπαρά (69% και 76% για το γάλα αμυγδάλου και καρύδας αντίστροιχα) ή τους υδατάνθρακες (89% υδατάνθρακες περιέχει το γάλα ρυζιού). 

Το αγελαδινό γάλα είναι μια σημαντική πηγή πρωτεϊνης, υψηλής βιολογικής αξίας, ενώ τα φυτικά ροφήματα περιέχουν ελάχιστη πρωτεϊνη (8.11 γραμμάρια για το αγελαδινό έναντι 1.67 για τα φυτικά κατά μέσο όρο). Το μόνο απο τα φυτικά γάλατα που πλησιάζει την ποσότητα πρωτεΪνης του αγελαδινού είναι το γάλα σόγιας.

Επιπλέον, το ζωικό γάλα πλεονεκτεί και ως προς την ποσότητα ασβεστίου. Σε κάθε θερμίδα το αγελαδινό γάλα παρέχει 1.9mg ασβεστίου ενώ το γάλα αμυγδάλου παρέχει 0.46mg και το γάλα σόγιας 0.62mg ασβεστίου. 

Τα φυτικά γάλατα έχουν το πλεονέκτημα ότι δεν περιέχουν χοληστερίνη σε αντίθεση με το αγελαδινό που ως ζωικό προϊόν έχει κάποιο ποσό, ειδικά το πλήρες σε λιπαρά.

Τέλος, το αγελαδινό γάλα είναι μια πολύ καλή βιταμινών-και σε αυτό τον τομέα το μοναδικό γάλα που μπορεί να συγκριθεί με αυτό είναι το γάλα σόγιας, αφού περιέχει κι αυτό αξιόλογες ποσότητες βιταμινών. 

Συμπερασματικά...

Τα φυτικά γάλατα είναι υποδεέστερα του αγελαδινού σε θρεπτική αξία και γι αυτό δε μπορούν να αποτελέσουν μια εναλλακτική λύση. Για να πλησιάσουν την υψηλή διατροφική αξία του αγελαδινού τα φυτικά ροφήματα θα πρέπει να είναι εμπλουτισμένα. 

Επίσης όσοι προτιμούν το φυτικό γάλα θα πρέπει να προσέχουν τη διατροφική ετικέτα επειδή σε αυτά συνήθως προστίθεται ζάχαρη, αρωματικές ύλες, σταθεροποιητές κι άλλα πρόσθετα (για καλύτερη υφή και γεύση) οπότε καταλήγουν να είναι αρκετά επεξεργασμένα τρόφιμα, με τα γνωστά μειονεκτήματα. 

Αθανασία Κακλαμάνου

Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc

Βιβλιογραφία

Vanga SK., Raghavan V. How well do plant based alternatives fare nutritionally compared to cow';s milk? J Food Sci Technol 2018;55(1):10-20

Sethi S., et al. Plant-based milk alternatives an emerging segment of functional beverages:a review. J Food Sci Technol 2016;53(9):3408-3423

Schuster M., et al. Comparison of the Nutrient Content of Cow's Milk and Nondairy Milk Alternatives:What's the Difference? Nutrition Today 2018;53(4):153-159

Συνέχεια...

Σπιτικά μπισκότα τύπου digestive

Μια εύκολη συνταγή με απλά υλικά για να φτιάξετε στο σπίτι τα κλασικά μπισκότα digestive. Τα σπιτικά μπισκότα υπερέχουν σε ποιότητα, επειδή (ακόμα κι αν έχουν τις ίδιες θερμίδες με αυτά του εμπορίου) είναι απαλλαγμένα απο συντηρητικά, αρωματικές ύλες κι άλλα πρόσθετα που επιβαρύνουν σημαντικά την υγεία μας. 

          Υλικά (20-25 μπισκότα)

100γρ. νιφάδες βρώμης (1 φλυτζ.)

100γρ. αλεύρι ολικής άλεσης (1 φλυτζ.)

50γρ. καστανή ζάχαρη (3 κ.σούπας)

80ml ελαιόλαδο (3/4 απο ένα ποτηράκι)

1 κ.γλυκού baking powder

λίγο αλάτι

1/4 φλυτζ. φρέσκο γάλα ελαφρύ

(φλυτζ.=250ml)

Εκτέλεση

Στον επεξεργαστή τροφίμων βάζετε τη βρώμη και χτυπάτε λίγα δευτερόλεπτα να γίνει σκόνη. Προσθέτετε το αλεύρι, τη ζάχαρη, το λάδι, το baking και το αλάτι. Χτυπάτε ξανά, περίπου 10 δευτερόλεπτα. Έπειτα προσθέτετε το γάλα λίγο λίγο (μπορεί να μη χρειαστεί όλο), μέχρι να σχηματιστεί μια ζύμη που να μην κολλάει. 

Βγάζετε τη ζύμη απο το μηχάνημα και ζυμώνετε 2-3 φορές με τα χέρια. Σχηματίζετε μια μπάλα και τοποθετείτε σ ένα μπολ. Σκεπάζετε και βάζετε στο ψυγείο για 1 ώρα.

Βάζετε τη ζύμη ανάμεσα σε 2 κόλλες αντικολλητικό χαρτί (αλλιώς θα κολλήσει και δε θα πλάθεται) κι ανοίγετε με τον πλάστη ένα φύλλο πάχους 5-6 χιλιοστών (προσέξτε να έχει το ίδιο πάχος όλη η επιφάνεια του φύλλου). Κόβετε τα μπισκότα με ένα κουπ-πατ (ή μ ένα ποτήρι) και τοποθετείτε σε λαμαρίνα που έχετε στρώσει με λαδόκολλα. 

Ψήνετε σε προθερμασμένο φούρνο στους 160 βαθμούς στον αέρα για 12-15 λεπτά, ανάλογα το φούρνο, μέχρι να πάρουν χρώμα οι άκρες. 

Βγάζετε απο το φούρνο κι αφήνετε 10 λεπτά να κρυώσουν. Μεταφέρετε σε σχάρα ή άλλο πιάτο να κρυώσουν τελείως και μετά φυλάσσετε σε μεταλλικό κουτί. 

(Η συνταγή είναι προσαρμογή από τη συνταγή "Σπιτικά Μπισκότα Digestive"-http://www.thehealthycook.gr/homemade-digestive-cookies)

Συνέχεια...