Είναι άμεση ανάγκη να αντιμετωπιστούν άμεσα αυτά τα προβλήματα καθώς ενώ οι συνέπειες στο σώμα μπορεί να αντιμετωπιστούν επιτυχώς, εντούτοις οι επιπτώσεις οι ψυχολογικές συνοδεύουν το παιδί για πολλά χρόνια και το ακολουθούν και στην ενήλικη ζωή.
Πώς νιώθει λοιπόν ένα παχύσαρκο παιδί; Τί συναισθήματα βιώνει;
Κατάθλιψη
Το παιδί που έχει επιπλέον κιλά στο σώμα του παρουσιάζει έντονα συμπτώματα κατάθλιψης με κακή διάθεση και χαμηλή αυτοεκτίμηση. Αντιστρόφως, χαρακτηριστικά της κατάθλιψης όπως η αυξημένη όρεξη και η υπερφαγία ταυτόχρονα με την αδράνεια (συνέπεια ελλιπούς δραστηριότητας) αυξάνουν τις πιθανότητες αύξησης βάρους κι εμφάνισης παχυσαρκίας στο παιδί και στον έφηβο. Τα συμπτώματα αυτά εμφανίζονται πιο έντονα όσο αυξάνεται ο βαθμός της παχυσαρκίας του παιδιού.
Ανησυχία και χαμηλή αυτοπεποίθηση
Τα παχύσαρκα παιδιά έχουν έντονη δυσαρέσκεια για την εικόνα σώματος κι αυτή η δυσαρέσκεια αυξάνεται όσο μεγαλώνει το παιδί ενώ είναι συχνότερη στα κορίτσια σε σχέση με τα αγόρια. Ως αποτέλεσμα της αρνητικής εικόνας που έχει για το σώμα του, το παιδί έχει χαμηλή αυτοπεποίθηση, δεν παίρνει πρωτοβουλίες και νιώθει ότι δεν αξίζει να προσπαθήσει για κάτι. Γενικότερα αισθάνεται μειονεκτικά έναντι των συνομηλίκων του με φυσιολογικό βάρος. Έτσι, δεν εκτίθεται συχνά και νιώθει μεγαλύτερη ασφάλεια όταν είναι μόνο του-γι αυτό και πολλά παιδάκια με επιπλέον κιλά απομονώνονται παίρνοντας αποστάσεις από τους υπόλοιπους, είτε βρίσκονται στο σχολείο είτε σε διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις.
Τα παχύσαρκα παιδιά έχουν έντονη δυσαρέσκεια για την εικόνα σώματος κι αυτή η δυσαρέσκεια αυξάνεται όσο μεγαλώνει το παιδί ενώ είναι συχνότερη στα κορίτσια σε σχέση με τα αγόρια. Ως αποτέλεσμα της αρνητικής εικόνας που έχει για το σώμα του, το παιδί έχει χαμηλή αυτοπεποίθηση, δεν παίρνει πρωτοβουλίες και νιώθει ότι δεν αξίζει να προσπαθήσει για κάτι. Γενικότερα αισθάνεται μειονεκτικά έναντι των συνομηλίκων του με φυσιολογικό βάρος. Έτσι, δεν εκτίθεται συχνά και νιώθει μεγαλύτερη ασφάλεια όταν είναι μόνο του-γι αυτό και πολλά παιδάκια με επιπλέον κιλά απομονώνονται παίρνοντας αποστάσεις από τους υπόλοιπους, είτε βρίσκονται στο σχολείο είτε σε διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις.
Κοινωνικό στίγμα
Ακόμα και σήμερα, με την τόση ενημέρωση, το παιδί με επιπλέον κιλά θεωρείται ότι έχει προβλήματα νοητικά, ότι είναι τεμπέλικο και δε γυμνάζεται, ότι τρώει υπερβολικά και ανθυγιεινά κ.α., οπότε γίνεται αντικείμενο έντονης κριτικής. Τα πειράγματα και η επιθετική συμπεριφορά (ο λεγόμενος σχολικός εκφοβισμός-bullying) συναντώνται σε καθημερινή βάση. Μελέτες δείχνουν ότι τα παιδιά ηλικίας 6-13 ετών είναι 4 εώς και 8 φορές πιο πιθανό να βιώνουν σχολικό εκφοβισμό, σε σχέση με παιδιά φυσιολογικού βάρους.
Φυσικά, τα αρνητικά σχόλια για το βάρος του παιδιού απο το οικογενειακό και το συγγενικό περιβάλλον επιδεινώνουν το πρόβλημα. Αποτέλεσμα είναι το παιδί να παρουσιάζει χαμηλή επίδοση στα μαθήματα, να μη συμμετέχει ενεργά σε κοινωνικές εκδηλώσεις, να παρουσιάζει απροθυμία για παιχνίδι-αθλητικές δραστηριότητες και να εντείνονται τελικά τα συμπτώματα κατάθλιψης.
Ακόμα και σήμερα, με την τόση ενημέρωση, το παιδί με επιπλέον κιλά θεωρείται ότι έχει προβλήματα νοητικά, ότι είναι τεμπέλικο και δε γυμνάζεται, ότι τρώει υπερβολικά και ανθυγιεινά κ.α., οπότε γίνεται αντικείμενο έντονης κριτικής. Τα πειράγματα και η επιθετική συμπεριφορά (ο λεγόμενος σχολικός εκφοβισμός-bullying) συναντώνται σε καθημερινή βάση. Μελέτες δείχνουν ότι τα παιδιά ηλικίας 6-13 ετών είναι 4 εώς και 8 φορές πιο πιθανό να βιώνουν σχολικό εκφοβισμό, σε σχέση με παιδιά φυσιολογικού βάρους.
Φυσικά, τα αρνητικά σχόλια για το βάρος του παιδιού απο το οικογενειακό και το συγγενικό περιβάλλον επιδεινώνουν το πρόβλημα. Αποτέλεσμα είναι το παιδί να παρουσιάζει χαμηλή επίδοση στα μαθήματα, να μη συμμετέχει ενεργά σε κοινωνικές εκδηλώσεις, να παρουσιάζει απροθυμία για παιχνίδι-αθλητικές δραστηριότητες και να εντείνονται τελικά τα συμπτώματα κατάθλιψης.
Διατροφικές διαταραχές
Η αυξημένη δυσαρέσκεια για το σώμα οδηγεί πολλές φορές το παιδί να καταφεύγει σε ακραίες διατροφικές συμπεριφορές. Σύμφωνα με σχετικές έρευνες παχύσαρκα κορίτσια σε ποσοστό 25% έχει βρεθεί να χρησιμοποιούν συμπεριφορές ελέγχου του βάρους σχετικές με ανορεξία, βουλιμία κ.α διατροφικές διαταραχές (πρόκληση εμετού, χρήση χαπιών, πλήρης νηστεία, έντονη άσκηση κ.α.). Η πιθανότητα εμφάνισης διατροφικών διαταραχών είναι μεγαλύτερη στα κορίτσια κι αυξάνεται δραματικά στην περίοδο της εφηβείας.
Η αυξημένη δυσαρέσκεια για το σώμα οδηγεί πολλές φορές το παιδί να καταφεύγει σε ακραίες διατροφικές συμπεριφορές. Σύμφωνα με σχετικές έρευνες παχύσαρκα κορίτσια σε ποσοστό 25% έχει βρεθεί να χρησιμοποιούν συμπεριφορές ελέγχου του βάρους σχετικές με ανορεξία, βουλιμία κ.α διατροφικές διαταραχές (πρόκληση εμετού, χρήση χαπιών, πλήρης νηστεία, έντονη άσκηση κ.α.). Η πιθανότητα εμφάνισης διατροφικών διαταραχών είναι μεγαλύτερη στα κορίτσια κι αυξάνεται δραματικά στην περίοδο της εφηβείας.
Αθανασία Κακλαμάνου
Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, Msc
Βιβλιογραφία
Rankin J., Matthews L., et al. Psychological consequences of childhood obesity:psychiatric comorbidity and prevention. Adolescent Health, Medicine and Therapeutics 2016;7:125-146
Kalarchian M., Marcus M. Psychiatric comorbidity of childhood obesity. International Review of Phychiatry 2012;24(3):241-246
Sagar R., Gupta T. Psychological Aspects of Obesity in Children and Adolescents. Indian J Pediatr 2018;85(7):554-559
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.