Ποιός ο ρόλος του ασβεστίου στην υπέρταση;

Η αντιμετώπιση της υπέρτασης δεν είναι εύκολη, όπως φαίνεται απο το φτωχό έλεγχο αυτής σε ασθενείς με την πάθηση. Μόνο ένα 35% των ατόμων με αυξημένη αρτηριακή πίεση καταφέρνουν να την ελέγξουν επαρκώς. Η μικρή ανταπόκριση στη θεραπεία είναι ακόμα πιο εμφανής σε άτομα με συνυπάρχοντα νοσήματα, συγκεκριμένα διαβήτη και χρόνια νεφρική νόσο. 

Τα τελευταία χρόνια η έρευνα για την αντιμετώπιση της υπέρτασης έχει επικεντρωθεί σε μη φαρμακολογικές θεραπείες, όπως είναι η διατροφή. Υπάρχουν ενδείξεις ότι στοιχεία της δίαιτας μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στον έλεγχο της πίεσης, ένα απο αυτά είναι το ασβέστιο. 

Ασβέστιο και αυξημένη αρτηριακή πίεση

Πληθυσμιακές μελέτες έχουν δείξει ότι αυξημένη πρόσληψη ασβεστίου, μέσω της διατροφής, συνδέεται με χαμηλότερη πίεση του αίματος. Αντιθέτως, όσοι έχουν υπέρταση συχνά εμφανίζουν χαμηλα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα. 

Σε μια μεγάλη μελέτη (σε 30000 άνδρες 40-75 ετών) με φυσιολογική πίεση αίματος φάνηκε ότι οι άνδρες που κατανάλωναν λιγότερο απο 250mg ασβεστίου/ημέρα είχαν διπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν υπέρταση σε σχέση με τους άνδρες που λάμβαναν 400mg ασβεστίου ημερησίως. Παρόμοια αποτελέσματα έδειξε και μια αντίστοιχη έρευνα σε ενήλικες γυναίκες.

Οι ασθενείς που έχουν υπέρταση ευαίσθητη στο αλάτι, είναι άλλη μια ομάδα ασθενών που μπορεί να ωφεληθούν σημαντικά απο την υψηλή πρόσληψη ασβεστίου. Η αυξημένη πρόσληψη ασβεστίου μέσω της δίαιτας (αλλά και η επαρκής πρόσληψη άλλων στοιχείων όπως είναι το μαγνήσιο και το κάλιο) μειώνει την αρτηριακή πίεση σε άτομα που καταναλώνουν πολύ αλάτι και σε εκείνους που έχουν οικογενειακό ιστορικό υπέρτασης.

Συμπληρώματα ασβεστίου και υπέρταση

Το ασβέστιο που λαμβάνεται μέσω των τροφών είναι πιο αποτελεσματικό στη μείωση της υπέρτασης απο ότι τα συμπληρώματα ασβεστίου. Επομένως δε συστήνεται η λήψη συμπληρωμάτων ασβεστίου με στόχο τη μείωση της πίεσης του αίματος.

Επιπλέον, δεν υπάρχει επίσημη σύσταση για λήψη συμπληρωμάτων απο άτομα με κανονική πίεση με σκοπό την πρόληψη εμφάνισης υπέρτασης (αφού σχετικές μελέτες δεν έχουν δείξει κάποιο όφελος). 

Ποιά είναι η κατάλληλη ποσότητα;

Προκειμένου να καλύψει κανείς τις ημερήσιες ανάγκες του σε ασβέστιο πρέπει να λαμβάνει 1000mg ασβεστίου αν είναι κάτω απο 50 ετών και 1200mg ασβεστίου αν είναι μεγαλύτερος των 50 ετών.  

Τα τρόφιμα με τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε αβέστιο είναι τα γαλακτοκομικά. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι ένα φλιτζάνι γάλα περιέχει 300mg ασβεστίου.   

Είναι προτιμότερο να καταναλώνονται γαλακτοκομικά χαμηλά σε λιπαρά, επειδή το λίπος αλληλεπιδρά με το ασβέστιο και μειώνει την απορρόφησή του απο το έντερο. 

Αθανασία Κακλαμάνου

Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc

Πηγή: Houston MC, et al. Potassium, Magnesium, and Calcium: Their Role in Both the Cause and Treatment of Hypertnsion. J Clin Hypertens. 2008;10(7 suppl 2):2-11