Αθλητικά ποτά:πότε είναι απαραίτητα και γιατί;

Η επαρκής ενυδάτωση είναι ένας καθοριστικός παράγοντας που επηρεάζει 'άμεσα την αθλητική απόδοση. Για να μεγιστοποιηθεί αυτή είναι απαραίτητη η διαρκής τροφοδότηση του αθλητή με τα απαιτούμενα "καύσιμα". Εκτός από το φαγητό, σε κάποιες περιπτώσεις είναι απαραίτητη και η κατανάλωση υγρών εκτός του νερού. Γι αυτό το σκοπό έχουν δημιουργηθεί τα λεγόμενα "αθλητικά ποτά". Πλέον υπάρχουν διαθέσιμα στην αγορά πολλά διαφορετικά ποτά, με διαφορετική σύσταση που φιλοδοξούν να καλύψουν τις ανάγκες όλων των αθλητών.

Τι είναι-τι περιέχουν τα αθλητικά ποτά

Τα αθλητικά ποτά είναι στην ουσία ένα μίγμα νερού και θρεπτικών συστατικών, τα οποία είναι γνωστό ότι ωφελούν στην άσκηση. Έτσι, τα προϊόντα αυτά περιλαμβάνουν υδατάνθρακες, πρωτεϊνες (αυτούσιες ή ως αμινοξέα), βιταμίνες, ηλεκτρολύτες και κάποια ιχνοστοιχεία. Σε κάποιες περιπτώσεις τα ποτά αυτά περιέχουν και κάποια βότανα ή/και καφεϊνη. 

Υπάρχουν 3 κατηγορίες αθλητικών ποτών: τα υποτονικά, τα ισοτονικά και τα υπερτονικά, ανάλογα την περιεκτικότητα τους σε υδατάνθρακες. Τα ισοτονικά ποτά περιέχουν 8% υδατάνθρακες (8 γραμμάρια υδατανθράκων ανά 100ml ροφήματος), τα υποτονικά λιγότερους και τα υπέρτονα περισσότερους υδατάνθρακες. 

Σε τι χρησιμεύουν;

Τα αθλητικά ποτά, όπως το λέει και το όνομά τους, προορίζονται για επαγγελματίες αθλητές είτε ερασιτέχνες που ασκούνται συστηματικά σε υψηλές εντάσεις και για μεγάλο χρονικό διάστημα, δηλαδή η άσκηση τους διαρκεί περισσότερο από 1 ώρα. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις τις ανάγκες του οργανισμού μπορεί εύκολα να τις καλύψει το απλό νερό. 

Τα αθλητικά ποτά χρησιμοποιούνται για :

• την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών, όταν αυτό δε μπορεί να γίνει μόνο με την τροφή
• την επαρκή ενυδάτωση των αθλητών
• τη βελτιστοποίηση της αθλητικής απόδοσης 
• την αναπλήρωση του γλυκογόνου των μυών,που εξαντλείται με την παρατεταμένη άσκηση
• την αναπλήρωση των ηλεκτρολυτών που αποβάλλονται μέσω της εφίδρωσης
• την αποκατάσταση των μυών και την προώθηση της πρωτεϊνοσύνθεσης μετά την άσκηση

Πώς πρέπει να χρησιμοποιούνται;

1. Προκειμένου να έχετε τα επιθυμητά αποτελέσματα, θα πρέπει να καταναλώνετε μια ποσότητα αθλητικού ποτού πριν, κατά τη διάρκεια αλλά και μετά το τέλος της άσκησης.
2. Η ιδανικότερη επιλογή είναι τα ισοτονικά ποτά, γιατί παρέχουν την κατάλληλη ποσότητα υδατανθράκων χωρίς να επιβαρύνουν το στομάχι. Υπέρτονα υγρά καθυστερούν τη γαστρική κένωση και προκαλούν φούσκωμα και δυσφορία.
3. Εάν η άσκηση υπερβαίνει τις 2-3 ώρες, τότε οπωσδήποτε θα πρέπει να περιλαμβάνονται και ηλεκτρολύτες στο ποτό.
4. Το ποτό καλό είναι να βρίσκεται στην κατάλληλη θερμοκρασία (καλύτερα να καταναλώνεται δροσερό προς κρύο).
5. Το είδος του ποτού και η ποσότητα είναι κάτι το οποίο εξαρτάται από το άθλημα, τις συνθήκες που πραγματοποιείται η προπόνηση είτε ο αγώνας και φυσικά, τις προτιμήσεις του αθλητή.

Προσοχή... 

Η επιλογή ενός αθλητικού ποτού δεν είναι εύκολη. Εάν το ποτό δεν είναι το κατάλληλο για εσάς τότε όχι απλά δε θα σας βοηθήσει αλλά ενδεχομένως να σας προκαλέσει και σοβαρά προβλήματα (όπως π.χ. υπονατριαιμία). Γι αυτό η ασφαλέστερη λύση είναι να συμβουλευτείτε ένα διατροφολόγο που θα αξιολογήσει τις ανάγκες σας, θα αναλύσει τη σύσταση των διαφόρων ποτών που κυκλοφορούν και θα προτείνει το κατάλληλο για εσάς, στα πλαίσια πάντα ενός ατομικού προγράμματος διατροφής κι ενυδάτωσης.

Αθανασία Κακλαμάνου

Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc